طراحي الگويِ آموزش سواد رسانه‌اي به نوجوانان

Proposing a Model for Teaching Media Literacy to Teenagers

از چند دهه گذشته، كشورهاي زيادي با درك ضرورت آموزش سواد رسانه‌اي در عصر جديد، به آموزش اين نوع از سواد پرداخته‌اند و سعي كرده‌اند در اين زمينه اقتضائات و شرايط بومي كشورشان را هم در نظر بگيرند. تجربيات كشورهاي مختلف، دانش گران‌بهايي است كه ما مي‌توانيم با استفاده از آن تا حدودي عقب‌افتادگي خود را در اين زمينه جبران كنيم و با در نظر گرفتن شرايط بومي خود، به الگوي بومي آموزش سواد رسانه‌اي دست ‌يابيم. با توجه به اهميت سنين نوجواني و تمركز هجمه‌هاي رسانه‌اي بر آنان، هدف تحقيق حاضر طراحي الگوي بومي آموزش سواد رسانه‌اي به نوجوانان است. براي اين منظور، از روش نظريه‌پردازي داده‌بنياد استفاده شده است. با مطالعه وسيع الگوها و راهكارهاي كشورهاي مختلف در آموزش سواد رسانه‌اي و انجام پانزده مصاحبه با مديران ارشد سازمان صداوسيما، اساتيد ارتباطات، برنامه‌ريزان آموزشي و معلمان آموزش سواد رسانه‌اي، داده‌هاي لازم گردآوري و در سه مرحله كدگذاري باز، محور و گزينشي گرديد. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه در الگوي بومي آموزش سواد رسانه‌اي به نوجوانان در ايران، دو نهاد آموزش ‌و پرورش و صدا و سيما، نقش بسزايي در آموزش سواد رسانه‌اي دارند. در اين الگو، هدف اصلي، هدايت و تربيت نوجوانان است و ملزومات آموزش سواد رسانه‌اي، شيوه تدريس و محتواي آموزشي بر اساس اهداف اصلي و فرعي الگو، طراحي شده است

With understanding the necessity of media literacy in the new age, many countries over the past decades have focused on teaching this literacy and have tried to consider their local conditions in teaching media literacy concepts. Experiences of different countries are precious in helping us to partly compensate our lag in this field and finding the local pattern for promotion of our media literacy with regard to our local condition. Due to the importance of teenage years and medias' main focus on teenagers, this research aims for designing a model for promotion of media literacy of teenagers. For answering the research questions, Grounded theory method was used. In this regards, by extensive study of different patterns and strategies of teaching media literacy in different countries and conducting 15 interviews with senior managers of IRIB, professors of communications, educational planners and media literacy teachers, data has been gathered and coded in three phases. Research results show that in the local model for promotion of media literacy of teenagers in Iran, two institutions (Ministry of Education and IRIB) have important role in media literacy education. In this model, the main goal is to guide and educate teenagers and education requirements of media literacy, teaching methods and educational content are designed based on the primary and secondary objects of the model