پديدارشناسي ادراك دانشجويان از عناصر آموزشي در دانشگاه: مطالعه موردي مفهوم «صلاحيت»هاي آموزشي مدرسان

هدف اين پژوهش مطالعه پديدارشناسانه ادارك دانشجويان از مفهوم «صلاحيت هاي آموزشي» مدرسان، به عنوان يكي از مهمترين اين عناصر، و همچنين بررسي وضعيت اين صلاحيت­ ها در بين اساتيد دانشگاه بود. رويكرد پژوهش، آميخته- اكتشافي و از لحاظ هدف، كاربردي بود. در بخش كيفي؛ از روش پديدارشناسي توصيفي و جهت جمع ­آوري داده ­ها از ابزار مصاحبه نيمه ­ساختارمند استفاده شد. مشاركت‌كنندگان در اين بخش 20 نفر از دانشجويان مقاطع كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري با رشته­ هاي تحصيلي مختلف بوده كه به صورت هدفمند (به گونه ­اي كه از گرايش­ ها و مقاطع مختلف تحصيلي در آن نمونه حضور داشته باشند) انتخاب و فرآيند جمع ­آوري اطلاعات تا رسيدن به اشباع نظري ادامه يافت. با استفاده از روش همسوسازي، اعتبار داد ه­ها مورد تأييد قرار گرفته است. جهت تحليل داده ­ها در بخش كيفي از روش تحليل مضمون استفاده شد. نتايج پژوهش در بخش كيفي شامل چهار طبقه توصيفي بود كه شامل صلاحيت عمومي؛ صلاحيت تخصصي؛ صلاحيت اخلاقي و صلاحيت پژوهشي بود. روش پژوهش در بخش كمّي نيز، توصيفي- پيمايشي بود. ابزار پژوهش در اين قسمت، پرسشنامه محقق ساخته بوده كه محتواي آن برگرفته از داده­ هاي بخش كيفي بود. ضريب پايايي بدست آمده با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ (0/88) بود. جامعه آماري در بخش كمّي پژوهش شامل كليه دانشجويان مقاطع كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري دانشگاه‌ كردستان در نيم سال دوم سال تحصيلي 95-94 بود. حجم نمونه در اين بخش 250 نفر بود كه براساس فرمول كوكران و به روش نمونه­گيري تصادفي طبقه ­اي نسبي انتخاب شدند. جهت تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم ­افزارهاي SPSS (نسخه 22)، AMOS و آماره ­هاي توصيفي و استنباطي (آزمون فريدمن، t تك نمونه‌، تحليل واريانس يك طرفه و آزمون تعقيبي توكي) بهره گرفته شد. نتايج آزمون t تك نمونه­ اي، نشان داد كه وضعيت صلاحيت‌هاي عمومي و اخلاقي مدرسان دانشگاه كردستان متوسط و وضعيت صلاحيت­ هاي تخصصي و پژوهشي در سطح بالايي قرار دارد. نتايج آزمون تحليل واريانس نشان داد كه برحسب مقطع تحصيلي بين ديدگاه دانشجويان در مورد صلاحيت­ هاي عمومي، تخصصي و پژوهشي مدرسان تفاوت معناداري وجود دارد. همچنين نتايج اين آزمون براساس حوزه آموزش و پژوهش نشان داد كه ديدگاه دانشجويان حوزه علوم انساني درخصوص صلاحيت­ هاي تخصصي و پژوهشي مدرسان با ديدگاه دانشجويان حوزه ­هاي علوم پايه و فني- مهندسي تفاوت دارد.