سبك شناسي بسامدي مضامين حكمي در گلستان سعدي، بر مبناي اخلاق ناصري

The frequency-oriented stylistics of wise themes in Golestan Saadi according to Nasirean Ethics

آموزه ها و مضامين حكمي نقش تعليم و تربيت را در رشد و پرورش اخلاقي ايفا ميكنند و از ديرباز بحث از حكمت و مضاميني كه پيرامون آن شكل گرفته، نزد دانشمندان و متفكران، جايگاه ويژه اي داشته است. «اخلاق ناصري» يكي از مهمترين رساله هاي حكمي است كه مباحث آن پيرامون حكمت عملي در سه بخش تهذيب اخلاق، تدبير منزل و سياست مُدُن فراهم آمده و خواجه نصير در سال 633ه.ق نوشتن آن را به پايان رسانده است. شيخ اجل _سعدي _ كه افصح المتكلمين لقب داشته و قدرت سخنوري او نمايان و بي نياز از برهان است، با تأثير مستقيم و غيرمستقيم، در قالب حكايات هشت باب گلستان مضامين سه گانه حكمي اين اثر را بازنمايانده است. در اين پژوهش سعي بر آن است كه در يك مقدمه و سه گفتار، ميزان و چگونگي انعكاس اين مضامين و مؤلفه ها را در گلستان سعدي كه اثري تعليمي است، بررسي نمايد؛ يافتن اين مضامين مشترك و درك آنها، به خواندن و فهم سخن حكمي سعدي در گلستان، كمك شاياني ميكند. اين بررسي نشان ميدهد كه سعدي در قسمت عمده گلستان از مصاديق فضايل اخلاقي بهره برده است.

Wise words and teachings play the role of education in moral growth and since a long time ago the discussion over wisdom and the themes related to that has occupied a significant status among scholars and thinkers. Nasirean Ethics is one of the most important books on wisdom whose topics are related to practical wisdom which its compilation terminated in 633 A.H by Khaje Nasir al-Din al- Tusi. It is compiled in three chapters: moral refinement, family management, and politics. Saadi whose appellation was “the most eloquent rhetorician” and whose rhetoric was undoubtedly beyond question represented, through either direct or indirect influence, the three aforementioned wise themes of this work ( Nasirean Ethics) in the form of adages in eight chapters of his Golestan. In this study, through a prologue and three speeches, an attempt is made to investigate the extent and the manner of reflecting these themes and constituents in Golestan Saadi which is a didactic work. Finding these common themes and understanding them significantly help the reading and perceiving the wise words of Saadi in Golestan. This investigation indicates that Saadi has used the moral virtues in the major part of Golestan.