تأثير ورزش بر خستگي بعد از زايمان: يك كارآزمايي باليني كنترل شده

The Effect of Exercise on Postnatal Fatigue: A Controlled Clinical Trial

مقدمه: هر چند خستگي بعد از زايمان نسبت به افسردگي، شيوع بيشتري دارد، ولي اكثر مطالعات، در زمينه تأثير ورزش بر تسكين افسردگي بعد از زايمان متمركز شده و مطالعات اندكي در زمينه تسكين خستگي بعد از زايمان انجام شده است، لذا مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير ورزش بر خستگي بعد از زايمان انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه كارآزمايي باليني تصادفي كنترل شده در سال 1389، بر روي 127 زن باردار در هفته هاي 32-28 بارداري انجام شد. وضعيت افسردگي و خستگي با استفاده از پرسشنامه ادينبرگ و فرم تعيين خستگي ارزيابي شد. افرادي كه نمره ادينبرگ كمتر از 15 داشتند، وارد مطالعه شدند و به صورت تصادفي در يكي از سه گروه كنترل، دريافت كننده آموزش "جهت انجام ورزش‌هاي دوران بارداري" و دريافت كننده آموزش "جهت انجام ورزش‌هاي دوران بارداري و بعد از زايمان" قرار گرفتند. وضعيت خستگي يك و دو ماه بعد از زايمان بررسي شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 13) و آزمون‌هاي كاي دو، دقيق فيشر و كروسكال واليس انجام شد. ميزان p كمتر از 0/05 معني دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: بين گروه‌هاي كنترل، مداخله 1 و مداخله 2، از نظر «تغيير در نمرات خستگي يك و دو ماه بعد از زايمان نسبت به قبل از مداخله» تفاوت آماري معني داري وجود نداشت (به ترتيب 0/76=p و 0/87=p). نتيجه‌گيري: هر چند نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه انجام ورزش، منجر به كاهش نمرات خستگي نمي شود، ولي با توجه به محدود بودن مطالعات در اين زمينه، نياز به انجام مطالعات بيشتر جهت قضاوت نهايي وجود دارد.

Introduction: Even though, the prevalence of postpartum fatigue is more than depression, but most studies have focused on the effect of exercise on postpartum depression and fatigue is neglected in this period. So, this clinical trial was done to determine the effectiveness of exercise on postnatal fatigue. Methodology:This randomized controlled clinical trial was conducted on 127 pregnant women with gestational age of 28-32 weeks in 2010. Current depressive and fatigue condition were assessed respectively by using the Edinburgh postnatal depression scale and fatigue identification form. Women with Edinburgh scores lower than 15 were included in this study and were allocated randomly in one of three groups: control group, group receiving training for exercise during pregnancy and group receiving training for exerciseduring pregnancy and postpartum period. Fatigue scores were measured one and two months after delivery. Data were analyzed using SPSS software (version 13), chi square, fisher exact and Kruskal Wallis tests. P value less than 0.05 was considered significant. Results: Mean change of fatigue scorers were not different significantly between the three groups, one and two months after delivery (p=0.67 and p=0.87, respectively). Conclusion:Results indicated that the exercise does not reduce fatigue scores. But, considering the limited studies in this field, more studies need for final results.