جامعه‌شناسي بدن و دلالت‌هاي آن در حقوق بشر

Sociology of Body and its Implications in Human Rights

هدف اين مقاله مطالعۀ آثار ترنر دربارۀ جامعه‌شناسي بدن و نسبت آن با حقوق بشر است. اگرچه مطالعه شهروندي در جامعه‌شناسي معاصر رشد قابل‌توجهي داشته است، اما از ماهيت حقوق در اين رشته به‌طور گسترده غفلت شده است. تنها در دهه 1990 آثار برايان ترنر، سبب توسعه جامعه‌شناسي نوين حقوق بشر شد. اين مقاله از اين مدعا كه حقوق بشر موضوعي مشروع و قابل‌قبول براي پژوهش جامعه‌شناسان است، دفاع مي‌كند. روش گردآوري داده‌ها در اين مقاله، اسنادي است. مطالعات جامعه‌شناختي ترنر در حوزه‌هاي پزشكي، بدن، حقوق بشر و دين را مي‌توان نمونه‌اي از مطالعات چندرشته‌اي و ميان‌رشته‌اي در قلمرو علوم انساني دانست. ترنر، در آثار خود تلاش كرده است با بهره‌گيري از مفاهيم و يافته‌هاي جامعه‌شناسي بدن، سياست، و انسان‌شناسي فلسفي، مانند جسمانيت و آسيب‌پذيري، مبنايي ماترياليستي براي دفاع از دعاوي عام حقوق بشر بيابد. او جامعه‌شناسي بدن را پايه‌اي براي دفاع از مفاهيم جهان‌شمول حقوق بشر، و گفتماني جايگزين براي سنت حقوق طبيعي مي‌داند. به‌زعم وي، حقوق بشر به‌عنوان نهادي فراتر از شهروندي، جايگزين مناسبي براي شهروندي و چالش‌هاي مرتبط با آن است. روي‌هم‌رفته، براساس استدلال اين مقاله، جامعه‌شناسي حقوق بشر، اهميت فراواني دارد، زيرا مفهوم شهروندي كه خود بر عضويت در يك دولت‌ـ‌ملت مبتني است، داراي محدوديت‌هاي آشكاري است؛ بنابراين،حقوق بشر به‌عنوان يك مفهوم جامعه‌شناختي، مكمل مهمي براي انديشه موجود شهروندي است.

The purpose of this article is to study the Turner's works in the field of sociology of body and its relationship with human rights. Although the study of citizenship has been an important development in contemporary sociology, the nature of rights has been largely ignored. Only in the 1990s the works of Bryan Turner led to the development of a new sociology of human rights. This article defends the claim that human rights is a legitimate subject of inquiry for sociologists. Method of recent article is documentary. Turner sociological studies in the field of medical, body, human rights and religion can be an example of multidisciplinary and interdisciplinary studies in humanities. Turner, in his works has tried to take advantage of concepts and findings of sociology of body, politics and philosophical anthropology, as well as embodiment and vulnerability and find materialist basis for defending human rights universal claims. He knows sociology of body as a basis for the defense of human rights universal concepts and alternative discourse to the natural law tradition. According to him, human rights as an institution beyond citizenship, is a substitute for citizenship and its challenges. In summary, The article argues that a sociology of human rights is very important, because, there are obvious limitations to the idea of citizenship which is based on membership of a nation state. Therefore, human rights as a sociological concept is an important supplement to the existing idea of citizenship