هم‌بستگي نيتروژن اوره‌اي خون، نيتروژن اوره‌اي شير و باروري گاوهاي شيرده

هدف از اين بررسي ارزيابي وضعيت تغذيه‌اي گاوداري‌هاي اصفهان و هم‌چنين بررسي وجود يا عدم وجود رابطه بين نيتروژن اوره شير و باروري در نخستين تلقيح پس از زايمان بود. بدين منظور نمونه‌هاي شير وخون به ترتيب از 290 و170 رأس گاو شيري هلشتاين از 9 گاوداري صنعتي جمع آوري شد. نمونه‌هاي مواد غذايي نيز براي تعيين رابطه بين نيتروژن اوره شير و درصد پروتئين و انرژي تخميني جيره جمع‌آوري شد. محاسبه رابطه بين نيتروژن اوره خون و شير با استفاده از رگرسيون ساده خطي نشان داد كه يك رابطه بسيار نزديكي بين اين دو وجود دارد. هم‌چنين، روابط رگرسيوني نشان مي‌دهد كه درصد پروتئين جيره و نسبت پروتئين به انرژي تخميني جيره به ترتيب تنها 7 و10 درصد از تغييرهاي نيتروژن اوره شير را توجيه مي‌كند. علت پايين بودن ضريب تبيين، احتمالاً به‌دليل مديريت تغذيه‌اي نامطلوب و نوسانات تركيب‌هاي جيره در روزهاي مختلف بوده است. براي تعيين رابطه نيتروژن اوره شير و باروري از رگرسيون لجستيك استفاده شد. يك رابطه منفي منحني شكلي بين نيتروژن اوره شير و احتمال آبستني در اولين تلقيح وجود داشت، به‌طوري‌كه احتمال آبستني گاوها با غلظت نيتروژن اوره شير 5/16 تا 19 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر بيشتر از گاوها با نيتروژن اوره شير كمتر از 5/16 و يا بيشتر از 19 ميلي گرم در دسي‌ليتر بود. احتمال آبستني گاوهاي با نيتروژن اوره شير 5/16 تا 19 ميلي‌گرم در دسي ليتر 94/1 برابر گاوهاي با نيتروژن اوره شير كمتر از 14 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر و 63/1 برابر گاوهاي با نيتروژن اوره شير 14 تا 5/16 ميلي‌گرم در دسي ليتر بود. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه اگرچه نيتروژن اوره شير ابزار مناسبي براي مديريت تغذيه‌اي گاوهاي شيري است، ولي به‌عنوان يك ابزار براي كنترل بازده توليد مثلي مناسب نمي‌باشد.