خوانش پسااستعماري شخصيت هاي نمايشنامۀ ماه عسل اثر غلامحسين ساعدي

مطالعات پسااستعماري ازجمله پژوهشهاي ميانرشتهاي است كه در برخي از آثار ادبي نمود پررنگي داشته است. اين نظريه به تقابل بنيان هاي فكري شرق فرودست با غرب فرادست مي پردازد و مي كوشد گفتمان حاصل اين تقابل را ميان استعمار و مستعمره نشان دهد، حال آنكه نمايشنامۀ ماهعسل اثر غلامحسين ساعدي از آثار برجستۀ ادبيات نمايشي ايران است كه نويسنده در آن به شيوهاي نمادين به بررسي جلوههاي استعمار در شكل نوين آن پرداخته است. در اين پژوهش، شخصيت هاي نمايشنامۀ ماه عسل اين نويسنده بر مبناي نظريۀ پسااستعماري تحليل شدند و حاصل كار، گواه چينش و پردازش درست و هوشمندانه و به جاي شخصيت ها و قدرت و توان آنان در بيان ايدۀ مركزي نويسنده يعني سياست هاي استعماري است. ساعدي در آفرينش نظام پسااستعماري در قالب ادبي زمينههاي سلطهگري استعمار را در اشكال گوناگونش نمايان ساخته و همچنين افزون بر آنچه در نظريۀ پسااستعماري مطرح شده، به جزئيات ظريف تر و دقيق تري در گفتمان استعمارگر و استعمارشده پرداخته است كه به حوزۀ كلانتر علوم سياسي، اجتماعي و مردم شناسي بازم يگردد؛ ازجمله آسيب شناسي مستعمرات و نقش و جايگاه خود مستعمرات يا دولت مردان آن ها در رقم خوردن سرنوشت تيره و تار آنان را مي توان مثال زد كه از طريق ضعف هاي داخلي يا در سياست خارجي امكان مي يابد. گفتني است كه شيوۀ پژوهش در اين مقاله تحليلي است