ارزيابي ميزان توجيه پذيري و صدق نظريات اعجاز قرآن در نظريه هاي كلاسيك معرفت شناسي

The Study of Truth and Justifiability of Theories of the Miracle of Quran in Terms of lassical Theories of Epistemology

اعجاز قرآن به عنوان اساسي ترين حجت پيامبر خاتم(ص) در اثبات دعوي رسالت و تحدي به آن، از صدر اسلام تاكنون جايگاه مهمي در مباحثات درون ديني و به ويژه منازعات كلامي و تبليغ دين و خطابه ها داشته است. امروزه با توسعه مباحث معرفت شناختي، بررسي برون ديني نظريات اعجاز قرآن به خصوص از طريق نظريه هاي كلاسيك معرفت شناختي اهميتي مضاعف يافته است. معرفت شناسي به عنوان رويكردي اساسي در فلسفه مدرن به بيان كم و كيف معارف انساني مي پردازد. در حقيقت بررسي «صدق و توجيه » نظريات علمي و كم و كيف آن از مهمترين وظايف دانش معرفت شناسي محسوب مي شود. با توجه به كثرتي كه در كيفيت فهم اعجاز قرآن وجود دارد، نگريستن به اين نظريات از منظر معرفت شناسي ضرورت پيدا مي كند. در اين راستا، ابتدا به بررسي نظريات اعجاز قرآن و بيان مولفه هاي اصلي آن ها مي پردازيم، سپس با بيان اهم مكاتب معرفت شناختي و ذكر مولفه هاي اصلي صدق و توجيه پذيري نظريات، به امكان صدق و توجيه پذيري نظريات اعجاز قرآن خواهيم پرداخت. نظريه هاي انطباق، كاركردگرايي و انسجام در معرفت، مهمترين نظرياتي محسوب مي شوند كه براي بررسي در اين مقاله مورد استفاده قرار گرفته اند. هر سه اين نظريات براي ارزيابي صدق كاربرد دارند اما انسجام گرايي در نظريات توجيه نيز مطرح مي باشد. تدقيق معرفت شناختي در خصوص اعجاز قرآن، از يك طرف پيامدهاي معرفتي اين ديدگاه را در تفاسير قرآن روشن خواهد كرد و از سوئي ديگر، نسبت ميان معرفت شناسي با مطالعات قرآني را غنا خواهد بخشيد.

The miracle of Quran, as the major source of proof of the prophethood claim and its verification, has assumed a very high position in inside religion controversies specifically in theological controversies, oratory and promotion of the religious cause. Nowadays, with the development of epistemological issues, the outsider view of the study of the miracle of Quran, especially from the point of view of the classical theories of epistemology, has assumed great importance. Epistemology, as a fundamental approach in modern philosophy, is seeking possibility, boundary and conditions of human knowledge. In fact, the study of the truth value and justifiability of scientific theories constitute the major focus of epistemology. With the plurality of interpretations of the miracle of Quran, it is of utmost importance that these interpretations are studied from an epistemological point of view. With this aim in mind, we first present the theories of the miracle of Quran and their components. We then present the major epistemological approaches and their components. In specific, the aim is to study the epistemological foundations of possibility and meaning of the miracle of Quran in terms of classical theories in Epistemology (e.g. coherentism, correspondence theory and pragmatism). Such an epistemological scrutiny will explicate the epistemic implications of the Quranic interpretations and will also enrich the connection between epistemology and Quranic studies.