بررسي تناقضات در نظريه تكويني بودن جزاي اخروي

Study of Contradictions in Theory of Genetic Nature of Eternal Punishment

متكلمان و متالهين در مساله تكويني و يا قراردادي بودن جزاي اخروي آراء و ديدگاه هاي متفاوتي ارائه نموده اند. برخي طرفدار تكويني بودن و برخي مخالف آن هستند. ظاهر آيات و روايات نيز با هر دو ديدگاه تكويني و قراردادي همسو است. از اين رو برخي ديگر از محققان در اين مساله قائل به جمع هر دو نظر شده و به وجود هر دو قسم از جزاء معتقد شده اند و به نحوي تناقض ظاهري آيات را پذيرفته اند. در اين مقاله ضمن تبيين مساله و طرح پرسش هاي مربوطه، به بيان آراء حكيمان و متكلمان پرداخته شده و سرانجام ديدگاه تكويني بودن جزاي اخروي انتخاب و هر گونه جنبه اعتباري و قراردادي ناصواب دانسته شده است، و با تبيين اشكال جمع هر دو قسم از جزاء تكويني و قراردادي، راه حل تناقض ظاهري آيات را در تقرير صحيح و توجه به نظام توحيدي مي داند و نهايتا پاسخي قرآني، استدلالي و عرفاني براي حل اين تناقض ارائه مي گردد.

Islamic theologians have set forth different ideas and opinions in relation to the question of whether eternal punishment is genetic or conventional. Some favor the genetic explanation and others oppose it. The Quranic verses and traditions appear to be consistent with both explanations. That is why a third group of researchers of this issue have confirmed both sides of the argument and have developed the belief in both types of punishments. In a sense they have accepted the apparently paradoxical verses. The present paper is an attempt to clarify the issue and the relevant questions, and to present the views expressed by the Islamic theologians in this regard. The position taken in this paper is that eternal punishment is genetic not conventional. Efforts are made to explain why the acceptance of the two types of eternal punishment conjointly is a false solution and why the correct solution lies in the correct interpretation of the seemingly paradoxical verses in the context of monotheism. The paper proposes a Quranic, theosophical and philosophical solution with aim of solving the problem.