بررسي ميزان خود مراقبتي معنوي -اسلامي (مشارطه) در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي مازندران

Evaluation of Islamic Spiritual Self-care (Musharatah) in the Students of Mazandaran University of Medical Sciences

سابقه و هدف: در منابع ديني نظام خودمراقبتي، نظامي جامع و منحصر به فرد بوده و برگرفته از نظارت خداوند متعال و نظارت فرد بر اعمال خود است. از آنجا كه در آموزه هاي اسلامي، خودمراقبتي جايگاه والايي در سلامت نفس دارد، اين مطالعه با هدف بررسي خودمراقبتي اسلامي دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي مازندران با توجه به مؤلفه مشارطه به انجام رسيد. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي، تعداد 269 نفر از دانشجويان دانشكده هاي دانشگاه علوم پزشكي مازندران به وسيله نمونه گيري طبقه بندي تصادفي انتخاب شدند. ارزيابي دانشجويان، با كمك پرسشنامه استانداردشده صورت گرفت كه براساس طيف پنج درجه اي ليكرت تنظيم گرديد. اطلاعات حاصل از بررسي، پس از جمع آور ي، ثبت و با استفاده از تك نمونه اي و رگرسيون تجزيه و t ، مستقل t ، آزمون هاي آناليز واريانس ،SPSS نرم افزار 16 تحليل شدند. يافته ها: نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه ميانگين خودمراقبتي معنوي- اسلامي با مؤلفه مشارطه (شرط و پيمان بستن با خدا) در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي مازندران با رقم 37/31، از حد متوسط پايين تر بود (با درجه آزادي269 و P=0/00). در اين تحقيق و دانشجويان دانشكده دندانپزشكي، بيشترين و دانشجويان دانشكده بهداشت، كمترين مقدار نمره خودمراقبتي را به خود اختصاص دادند. ارتباط بين خودمراقبتي معنوي-اسلامي با سن و دانشكده هاي مختلف، معنادار بود؛ ولي با تحصيلات پدر و مادر و بقيه ويژگي هاي دموگرافيك از جمله جنس رابطه معني داري نداشت. استنتاج: با توجه به اينكه ميانگين خودمراقبتي معنوي- اسلامي در خصوص مؤلفه ي مهم و تأثيرگذار مشارطه در دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي مازندران كمتر از حد متوسط بود؛ شايسته است مطالعات بعدي معطوف به معرفي و تبيين فوايد مشارطه براي دانشجويان گردد تا با بكارگيري آن در سلامت نفس و مراقبت بيشتر از خود، توانمند شوند.

Background and Purpose: Self-care in religious texts is a comprehensive and unique system, which is derived from the surveillance of God upon one’s actions and control of one's own actions. Since self-care in Islamic teachings has a fundamental role in self-esteem, this study aimed to evaluate the rate of Islamic spiritual self-control in the students of the University of Medical Sciences of Mazandaran, Iran with respect to self-conditioning (Musharatah) in the academic year 2015-2016. Materials and Methods: This descriptive study was conducted on 269 students of Mazandaran University of Medical Sciences, using stratified random sampling method. For data collection, a validated questionnaire, which was rated on a 5-point Likert scale was employed. The data were analyzed using ANOVA, independent t-test, one sample t-test, and regression through SPSS software version 16. Results: The results of this study demonstrated that the mean of Islamic spiritual self-care in terms of self-conditioning (Musharatah) with the value of 37.31 was lower than the average (df=269; P=0.00). In this study, the students of the Faculty of Dental Medicine had the highest self-control scores; however, those of the Faculty of Public Health had the lowest selfcontrol scores. Furthermore, the Islamic spiritual self-care showed a significant correlation with the age and different faculties; however, no significant relationship was found between the parental literacy level and other demographic characteristics including gender. Conclusion: As the findings of the present study demonstrated, the Islamic spiritual self-care regarding self-conditioning (Musharatah) was lower than the average in the students of Mazandaran University of Medical Sciences. Regarding this, future studies are recommended to focus on introducing and explaining the benefits of the self-conditioning for students to enable them improving their self-esteem and self-care.