استدلال گرايي ناواقع گرايانه؛ نقد مباني معرفت شناختي نظريه عقلانيت و معنويت

Non-Realistic Argumrntation: A Critique of the Epistemological Foundations of Rationality and Spirituality

نظريه معنويت و عقلانيت، تنها راه كاهش آلام انسان و رهايي بشر را در پيوند ميان عقلانيت و معنويت مي داند. در نگاه نظريه پرداز دين سنتي با عقلانيت جديد (مدرن) تاييد نمي شود؛ از اين رو در جهان معاصر نمي تواند نقش تاريخي خود را براي كاهش رنج هاي بشري ايفا كند و بايد معنويت را جايگزين آن كرد. نظريه با صرف نظر از اضطراب در مفهوم و كاربرد عقلانيت جديد، در نهايت بر مبناي تركيبي از «عقلانيت ناواقع گرا» براي اثبات «عقل گريز» و «راز» بودن باورهاي معنوي و «عقلانيت ابزاري» براي اثبات بهداشت و مطلوبيت رواني آن باورها طرح ريزي مي شود. عقلانيت ابزاري و عقلانيت ناواقع گرا هر دو با اشكالات متعددي از سوي منتقدان مواجه شده است، اما اشكالات مهم تر در نتايجي است كه بر مبناي عقلانيت ناواقع گرا متوجه مهم ترين عناصر اين نظريه مي شود. مهم ترين عنصر اين نظريه از نگاه نظريه پرداز، هدف آن است. هدف طرح اين نظريه كاهش آلام بشر است؛ در حالي كه اين هدف با عقلانيت ناواقع گرا حاصل نمي شود. هم چنين مبناي ناواقع گرايي در باورمندي به معنويت، موجب ورود خرافات به باورهاي معنوي مي شود.

Spirituality and rationality theory identifies the connection between rationality and spirituality as the only way to reduce human suffering. According to the theorist, modern rationality does not confirm traditional religion. Hence religion cannot play its historical role in reducing human suffering. Therefore, it should be replaced by spirituality. This theory is ultimately based on a combination of "non-realistic rationality" aiming to prove that spiritual beliefs are mysterious and reason-averting in nature and the "instrumental rationality" aiming to prove that spiritual beliefs are optimal for keeping mental., Both non-realistic rationality and instrumental rationality have been criticized by many critics. However, the more important with non-realistic rationality are its implications which undermine its basic elements. The most important element of this theory, according to the theorist, is its aim of reducing human sufferings, while this goal cannot be achieved by non-realistic rationality. The orientation of non-realistic rationality toward spirituality opens the door to the superstitious beliefs.