اسطوره‌هاي فرهنگ‌ساز (پيوند اسطوره‌ها با شخصيت‌هاي مذهبي در شعر منقبت)

The Culture-maker Myths (The Link between Myths and Religious Characters in Panegyric Poem)

شعر منقبت يكي از رايج‌ترين انواع شعر فارسي است كه تاريخ هزار ساله دارد. شاعران منقبت‌گوي معاصر در مقايسه با پيشينيان خود چه در قالب و چه در محتوا تغييراتي پديد آورده‌اند. ما در مجموعة شعرهاي منقبت به تركيب‌هايي برمي‌خوريم كه با اسطوره‌هاي ايراني پيوند خورده‌اند. براي نمونه واژة «شاه» در تركيبات: «شاه مردان علي»، «شاه ولايت»، «شاه نجف» و يا واژة «مهر» با نام حضرت علي (ع) مانند «مهرعلي» اين تركيب‌ها طي قرون متمادي به وجود آمده است. ايرانيان به‌علت توجه به اساطير خود و نيز عشق و علاقه‌اي كه به امامان و بزرگان ديني دارند، به‌طور تدريجي اساطير را با نام شخصيت‌هاي ديني پيوند داده‌اند. وجود واژه‌هايي مانند «هور»، «خور» و «خورشيد» كه داراي زمينه‌هاي وسيع در يشت‌ها هستند در قالب صفات مدحي به‌خصوص براي حضرت امام علي (ع) به‌كار رفته‌اند. علت امتزاج اين اسطوره‌ها با شخصيت‌هاي مذهبي به اين علت است كه مردم آنچه را دوست مي‌داشتند و در ضمير تاريخي آنها بود، بر شخصيت‌هاي مورد نظرشان اطلاق مي‌كردند. اثبات اين پديده، موضوع تحقيق حاضر است و نتيجة آن پاسخ به سؤال مسئله. اين تغييرات در ابعاد گوناگون از جمله اسطوره به وجود آمده و به‌دليل كارآمد‌هاي رمزي و رازگونه در شعر معاصر به‌صورت يك پديدة فرهنگي ظاهر شده‌اند.

Panegyric poem is one of the most commonkinds of poems in Persian literature. It goes back to one thousand years ago. The panegyric poets in comparison with their predecessor have done many changes in form and content both. We witness a link between Panegyric poem and Iranian Myths. As an example the term of Shah (king) in combinations:“Shah-e- Mardan Ali”, Shah-e- Vellayat, Shah-e- Najaf or the prefix of Mehr (kindness) like Mehr Ali. The combinations that have been coined through history.Regarding Iranians tendency to their myths and also their respect to religious leaders, they gradually combine their myths to their religious characters. The word such as sun and its cognates are used as an epithet to respectable characters specially Imam Ali(as). Actually the myths have been saved historically in the unconscious part of nation’s mind. Illustrating of this issue is the main aim of authors here. These changes have been done in differnet aspects including myths and because of its mysterious function reveal as a cultural phenomenon.