بررسي ميزان، علل و نحوه مصرف گياهان دارويي در دوران بارداري

Frequency, Causes and How to Use Medicinal Herbs during Pregnancy

مقدمه: امروزه استفاده از گياهان دارويي موضوعي نسبتاً رايج است، درحالي‌كه گياهان دارويي بر‌خلاف داروهاي شيميايي، داراي دوزهاي تنظيم شده مشخصي جهت مصرف نيستند و مي‌توانند پيامدهاي تهديد‌كننده بيشتري را براي مادر و جنين به دنبال داشته باشند، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسي ميزان، علل و نحوه مصرف گياهان دارويي در دوران بارداري انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه توصيفي تحليلي در سال 1395 بر روي 143 نفر از زنان زايمان كرده در بخش زنان بيمارستان شهيد صدوقي يزد انجام شد. گردآوري داده‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته كه شامل 2 بخش بود، انجام گرفت. بخش اول مربوط به گردآوري اطلاعات جمعيت شناختي و بخش دوم اطلاعات مربوط به عملكرد زنان در رابطه با مصرف گياهان دارويي در طي بارداري (13 سؤال) بود. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 19) و آزمون‌هاي كاي اسكوئر، تي‌مستقل و رگرسيون لجستيك انجام شد. ميزان p كمتر از 0/05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: 129 نفر (90/2%) از نمونه‌ها در دوران بارداري از گياهان دارويي استفاده كرده بودند، 78 نفر (60/46%) 2-1 گياه دارويي را به‌طور همزمان، 95 نفر (73/64%) گياهان را به‌صورت دمنوش، 53 نفر (41/08%) زنجبيل (اكثراً براي كنترل تهوع و استفراغ) و 39 نفر (30/23) نعناع (اكثراً براي كنترل سوزش سردل) استفاده كرده بودند. منبع دريافت اطلاعات 122 نفر (94/57%) خانواده و دوستان بود. نتيجه‌گيري: با تمركز بر آن‌كه اكثر نمونه‌ها در طي دوران بارداري از گياهان به دلايل مختلف استفاده كرده و منبع دريافت اطلاعات خود را، خانواده و دوستان بيان داشتند، لذا لزوم اگاهي دادن به مادران درباره عوارض و فوايد گياهي رايج مصرفي و بررسي ايمن بودن اين گياهان بر سلامت مادر و جنين امري ضروري به‌نظر مي‌رسد.

Introduction: Nowadays, the use of medicinal herbs is fairly common,whilemedicinal herbs don’t have specific doses and can have more threatening consequences for the mother and the fetus, so this study was performed with aim to evaluate the frequency, causes and how to use medicinal herbs during pregnancy. Methods: This descriptive-analytical study was performed on143 women giving birth in the gynecology ward of Yazd ShahidSadoughi hospital in 2016. Data were collected using a self-designed questionnaires consisted 2 sections. The first part was related to the demographic information and the second part was about the performance of women regarding the use of medicinal herbs during pregnancy (13 items) . Data were analyzed by SPSS software (version 19) and using Chi-square, independent-t, and logistic regression tests. P<0.05was considered significant. Results: 129 (90.2%) of participants had used medicinalherbs during pregnancy, 78 women (60.46%) had simultaneously used 1-2 medicinal plants, 95 (73.64%) had used as herbal tea, 53 (41.08%) used Ginger (mostly to control nausea and vomiting) and 39 (30.23%) used Peppermint (mostly to control heartburn). The information sources of 122 (94.57%) was family and friends. Conclusion:Since most samples had used herbs for various reasons during pregnancy and stated family and friends is their source for information; therefore, it is necessary to inform mothers about the risks and benefits of common consumed herbs and to evaluate the safety of these plants on the health of mother and fetus.