مقايسه عوامل مؤثر در آموزش و برقراري ارتباط دانشجو و استاد از ديدگاه دستياران و كارورزان دانشگاه علوم پزشكي ايران

Comparison of Effective Factors on Student and Professor Communication and Education from the Perspective of Residents and Interns of Iran University of Medical Sciences

مقدمه: با اهميت‌ترين مهارت در آموزش، توانايي برقراري ارتباط مؤثر استاد با دانشجو است. رابطه استاد با دانشجو در محيط آموزشي، يك رابطه پيچيده انساني است كه عوامل متعدد و مختلفي بر آن تأثير گذار است. اين مطالعه با هدف بررسي عوامل مؤثر در برقراري ارتباط بين استاد و دانشجو از ديدگاه دانشجويان پزشكي در مقطع باليني (دستياري و كارورزي) انجام شد. روش كار: اين مطالعه Cross Sectional در بين دانشجويان پزشكي دانشگاه علوم پزشكي ايران در سال تحصيلي 95-96 انجام شد. براي جمع آوري اطلاعات از يك پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد كه شامل 37 سؤال در چهار زمينه خصوصيات فردي و حرفه‌اي و علمي استاد و همچنين خصوصيات فضاي فيزيكي مركز آموزشي- درماني بود استفاده شد. پاسخ آنها هم در 5 سطح از خيلي بسيار كم تا بسيار زياد تنظيم شد. اطلاعات پس از جمع آوري وارد SPSS18 شدند و مورد اناليز قرار گرفتند. در آناليز شاخصهاي ميانگين و انحراف محاسبه شد و سطح معناداري هم 0/05 در نظر گرفته شد. يافته‌ها: موثرترين فاكتورها از ديدگاه هر دو گروه دانشجويان، آموزش بر بالين بيمار (ميانگين 5) بود. هم رشته بودن استاد و دانشجو از ديدگاه دستياران (4/95) و همچنين عدم استفاده از تقويت كننده‌هاي منفي (4/78)، تلاش استاد در حل مسائل (4/73) و فضاي آموزشي مناسب (4/7)، از ديدگاه كارورزان از جمله مهمترين فاكتور در ايجاد ارتباط مؤثر بود. در ضمن جنس، اختلاف سني و ظاهر استاد كمترين اهميت را از نظر اين دانشجويان داشت. نتيجه‌گيري: مطابق اين نتايج، آموزش بر بالين بيمار مهمترين نقش را در رابطه استاد و دانشجو و همچنين ارتقا آموزش دارد. توصيه مي‌شود دانشگاه‌ها كارگاه‌هايي را بعد از پذيرش و قبل از شروع به كار اساتيد براي آموزش بهتر آنها برنامه ريزي كند و راههاي برقراري ارتباط مؤثر با مخاطب را آموزش دهند تا موجب رضايتمندي دانشجويان و بهبود كيفيت آموزش آنها شوند.

Introduction: The most important educational skill is the teacher’s effective communication with the student. Relationship between professor and student is of the human complex relationships in which multiple and variant factors are involved. This study was conducted at investigating the effective factors in the relationship between the professor and the student from the perspective of clinical physician students (interns and assistants) in Iran University of Medical Science. Methods: This cross-sectional study was done among the students of medical sciences of Iran University of Medical Sciences in 2016-2017 academic years and based on census method all 150 students (intern and assistant) were entered the study. To collect data, a researcher-made questionnaire was used, containing 37 questions in four concerning professors’ personal, scientific and professional effects on their relationship with students and educational environment quality was prepared and the questionnaire was a five point scale ranging from very low to very high. The collected data were entered to SPSS 18.ed software and were analyzed. After completing the questionnaire by the students, the indices of mean, standard deviation and statistical tests at 5% significant level were used for data analysis. Results: The most effective factors according to students' viewpoint were, Bedside patient education (5), being in the same branch of study (4.95), Do not use of negative reinforcement by the professor (4.78),Professor effort in solving problems (4.73), appropriate educational space (4.7). Meanwhile, sex, age gap and professors' appearance were not so crucial in establishing communication. Conclusions: According to the results, patient´ bedside education is more effective in establishing communication. It is highly recommended to conduct workshops for improving this skill. It is necessary that universities, after admission and before their work will participate professors in educational workshops to teach how to communicate with the audience in order to get students’ satisfaction by increasing educational quality.