اثر شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر سردرد اوليه: يك كارآزمايي باليني تصادفي با بررسي تعديل‌گري الكسيتايميا

Efficacy of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Headache Considering the Moderating Role of Alexithymia: A Randomized Controlled Trial

زمينه مداخلات مبتني بر ذهن‌آگاهي در كاهش درد مزمن مؤثر شناخته شده‌اند. با اين حال درباره تعديل‌كننده‌هاي اين اثربخشي اطلاعات محدودي موجود است. الكسيتايميا يكي از مهم‌ترين تعديل‌كننده‌هاي مؤثر در رابطه با شدت سردرد است. هدف هدف از پژوهش حاضر بررسي نقش تعديل‌كنندگي الكسيتايميا در روند تأثير شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر شدت سردرد اوليه بود. مواد و روش‌ها اين مطالعه كارآزمايي باليني در سال 97-1396 در بيمارستان امام حسين (ع) در استان تهران انجام شد. با استفاده از روش نمونه‌گيري هدفمند از بين 94 بيمار مبتلا به سردرد مزمن اوليه، 85 نفر انتخاب و به دو گروه آزمايش (43 نفر) و گروه كنترل (42 نفر) به صورت تصادفي جاي‌گماري شدند. گروه آزمايش در هشت جلسه 120‌دقيقه‌اي و در هفته‌هاي متوالي در جلسات شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي شركت كردند و گروه كنترل از گفت‌وگوي معمول با درمانگر و پلاسيبوي توجه برخوردار شدند. در اين مطالعه از مقياس پيوسته ‌بصري، پرسش‌نامه خودكارآمدي درد و فاجعه‌سازي درد استفاده شد. تمامي داده‌ها با آزمون‌هاي تي مستقل، كاي دو و داده‌هاي طولي با استفاده از آناليز مدل‌هاي آميخته خطي تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها اثر تعاملي زمان×گروه در سه حيطه شدت درد (0/001>P)، باورهاي خودكارآمدي (0/001>P) و فاجعه‌آفريني (0/001>P) معنادار بود. همچنين ‌الكسيتايميا به عنوان يك تعديل‌كننده مؤثر شناخته شد (0/01>P) . سطوح بالاي الكسيتايميا در مقايسه با سطوح پايين الكسيتايميا پيش‌بيني‌كننده تأثير بيشتر شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر كاهش درد در طول زمان بود. نتيجه‌گيري درمان مبتني بر ذهن‌آگاهي روشي بالقوه و مؤثر براي كاهش سردردهاي اوليه است. الكسيتايميك‌بودن به عنوان عامل باليني و مؤثر در احراز نتايج مطلوب درمان مبتني بر ذهن‌آگاهي محسوب مي‌شود.

Background Mindfulness-based intervention has been found efficacious in reducing primary headaches and negative cognitive-related pain. However, little is known about the potential moderators in this regard. One of the most important moderators affecting the headaches is Alexithymia. Objective The present study investigated the moderating role of Alexithymia on the effect of Mindfulness- Based Cognitive Therapy (MBCT) on pain intensity in patients with primary headache. Methods A clinical trial was conducted in 2017 and 2018 at Imam Hossein Hospital of Tehran City, Iran. Using judgment sampling method, of 94 inpatients with chronic headache, 85 were selected and randomly assigned into the two groups of MBCT (43 patients) and control (42 patients). The Numerical Rating Scale (NRS) of Pain Self-Efficacy Questionnaire (PSEQ) and Pain Catastrophizing Scale (PCS) were applied to collect data. The obtained data were analyzed by Independent Samples t-test and Chi-squared test; longitudinal data were analyzed using linear mixed model analysis. Findings Statistically significant time×group interactions were found for pain intensity (P<0.001), selfefficacy (P<0.001), and catastrophizing (P<0.001). The obtained results indicated a significant reduction in pain, pain catastrophizing and increased self-efficacy. Conclusion MBCT is a potentially efficacious approach for individuals with headache. Alexithymia may have clinically relevant factors for identifying the patients who may benefit most from MBCT as a pain intervention.