خوانشي جامعه‌شناختي بر پژوهش‌هاي اعتياد به اينترنت در ايران

A sociological reading on internet addiction researches in Iran

امروزه فن­ آوري رسانه ­اي به‌عنوان يكي از مهم‌ترين عوامل تغيير، چنان با زندگي مردم در جوامع مختلف عجين شده است كه روي گرداني و بي­ توجهي به آن، اختلالي عظيم در جامعه و ابعاد مختلف اجتماعي، فرهنگي، سياسي و اقتصادي آن به وجود مي­آورد. اينترنت نيز به‌عنوان يكي از دستاوردهاي بزرگ بشر در عرصۀ تكنولوژي ارتباطي از اين قضيه مستثني نيست و از آغاز پيدايش، تأثير شگرفي بر زندگي بشر در جوامع مختلف، اعم از جوامع پيشرفته و كشورهاي توسعه ­نيافته گذاشته است. سؤال اصلي پژوهش حاضر اين است كه پژوهش‌هاي پنج سال اخير ايران در حوزه اعتياد به اينترنت به لحاظ گفتماني در چه مفصل‌بندي قرار دارد؟ روش تحقيق پژوهش حاضر تحليل متن مي‌باشد. جامعه آماري پژوهش حاضر مقاله‌هايي است كه در حوزه اعتياد به اينترنت در ايران از سال 1389 تا 1394 چاپ‌شده است. روش نمونه‌گيري به‌صورت اشباع نظري است. حجم نمونه 20 مقاله مي‌باشد. نتايج پژوهش نشان داده است كه مسئله‌ اعتياد به اينترنت بيشتر مورد واكاوي و تحليل از سوي علوم پزشكي و روانشناسي است و علوم اجتماعي و علوم ارتباطات مورد انكارِ گفتماني قرارگرفته‌اند. همچنين نتايج نشان مي­دهد كه عموماً اين پديده به­ مثابه نوعي بيماري نگريسته مي­ شود. فردي­كردن مسئله اعتياد به اينترنت و جداكردن آن از زمينه ­هاي اجتماعي پديده، از ديگر ويژگي­ هاي اين پژوهش­ ها در ايران است.

Today, the media technology as one of the most important change agendas, has been so much ingrained in people's lives in different societies that ignorance and neglecting it would cause a great disturbance in society and different social, cultural, political and economic aspects of it. Internet as one of the great achievement of mankind in the field of communication technology is no exception and has had a profound impact on human life in different societies, including advanced societies and undeveloped countries, from the beginning of time. The main question of the current study is that the researches of the last five years in Iran in the field of addiction are in which articulation according to their discourse. The method of this research is text analysis. Its statistical society is the articles which have been published between 2010 to 2015 in the field of internet addiction. The sampling method is theoretical saturation. Sample size is 20 articles. The results show that the issue of internet addiction has been analyzed more by medical science and psychology and social science and communication science have been discourses ignorance. Also they show that this phenomenon is generally considered as a disease. Individualizing the internet addiction issue and isolating it from other social contexts of the phenomenon are another feature of these researches in Iran.