اثر محلول‌پاشي كود نانوفرتايل حاوي اسيد هوميك بر غلظت برخي عناصر غذايي در دو رقم كاهو در سيستم هيدروپونيك

Effect of humic acid contained nano-fertile fertilizer spray on concentration of some nutrient elements in two lettuce cultivars in hydroponic system

به منظور بررسي اثر كاربرد برگي كود نانوفرتايل حاوي اسيد هوميك بر جذب عناصر غذايي در دو رقم كاهو در سيستم لايه نازك محلول غذايي (NFT)، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با چهار تكرار و دو فاكتور كود نانوفرتايل (صفر، 500 و 1000 ميلي‌گرم بر ليتر) و رقم (گريت ليك و سوپر سالاد) انجام شد. در اين آزمايش، عناصر پتاسيم، فسفر، كلسيم، منيزيم، آهن، روي، منگنز و مس در اندام هوايي و ريشه گياه اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه محلول‌پاشي غلظت 1000 ميلي‌گرم بر ليتر كود نانوفرتايل باعث افزايش غلظت اين عناصر در اندام هوايي و ريشه كاهو شد. اما تيمار 500 ميلي‌گرم بر ليتر كود نانوفرتايل فقط روي، پتاسيم و منيزيم اندام هوايي و روي، پتاسيم و كلسيم ريشه را نسبت به شاهد افزايش داد. همچنين، غلظت روي در اندام هوايي و كلسيم، آهن، منگنز، روي و مس در ريشه رقم گريت ليك نسبت به رقم سوپر سالاد بيشتر بود. بر طبق نتايج اين آزمايش، غلظت 1000 ميلي‌گرم بر ليتر از اين كود كه داراي 75% مواد هوميك است مي‌تواند آثار مثبتي بر بهبود جذب عناصر غذايي در گياهان تيمار شده داشته باشد.

In order to study the effects of nano-fertile fertilizer containing humic acid on uptake of nutrients of two lettuce (Lactuca sativa L.) cultivars in a nutrient film technique (NFT) system, a factorial experiment based on completely randomized design with four replications was conducted. The experiment consisted of two factors, the nano-fertile fertilizer (0, 500 and 1000 mg/L) and cultivar (Great Lake and Super salad). In this experiment, nutrient elements (K, P, Ca, Mg, Fe, Zn, Mn and Cu) concentration in plant shoots and roots were measured. Results showed that concentration of 1000 mg/L of nano-fertile fertilizer increased concentration of these nutrient elements in shoots and roots of the lettuce plants. But, in the treatment of 500 mg/L nano-fertile fertilizer, only Zn, K and Mg in shoots and Zn, K and Ca in roots were higher compared to control. Great Lake cultivar was better than Super salad cultivar in the uptake of Zn in shoots and Ca, Fe, Mn, Zn and Cu in roots. According to results of this experiment, concentration of 1000 mg/L of nano-fertile fertilizer containing 75% humic substances can have positive effects on improving uptake of nutrient elements in treated plants.