پيامدهاي پرتودهي با نور فرابنفش A بر ظرفيت آنتي‌اكسيداني، سينارين و برخي ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيك سه رقم آرتيشو (Cynara scolymus L)

Influences of UV-A radiation on antioxidant capacity, cynarin content and some morphophysiological properties of three genotypes of artichoke (Cynara scolymus L.)

آرتيشو به دليل داشتن خواص دارويي، از جايگاه ويژه‌اي بين سبزي‌ها برخوردار است. مطالعات نشان داده كه تابش نور فرابنفش باعث تحريك توليد برخي از متابوليت‌هاي ثانويه در گياهان مي‌شود. در پژوهش حاضر، اثر نور فرابنفش (A (360 نانومتر بر محتواي كل تركيبات فنلي، ميزان فلاونوئيد كل، ظرفيت آنتي‌اكسيداني، ميزان سينارين و برخي صفات مورفو فيزيولوژيك برگ آرتيشو مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش به صورت گلخانه‌اي روي يك توده كشت شده از اصفهان و دو رقم اصلاح شده از آمريكا (گرين گلوب) و ايتاليا (وايت جاينت) با چهار تيمار تابش اشعه فرابنفش A (صفر، 1، 2 و 4 ساعت در روز) انجام شد. تيمارها در مدت 16 ساعت روشنايي در روز، هر 2 ساعت يكبار اعمال شد. نتايج نشان داد كه وزن‌تر و خشك گياهان با افزايش تابش نور فرابنفش A افزايش يافته است. ميزان كلروفيل a و b و كلروفيل كل در تمامي ژنوتيپ‌ها در اثر پرتودهي با نور فرابنفش A كاهش يافت. بيشترين ميزان كلروفيل a در نمونههاي شاهد رقم وايت جاينت مشاهده شد و كمترين آن مربوط به گياهان همين رقم بود كه 4 ساعت در روز نور UV-A ديده بودند. اشعه UV-A اثر افزايشي معني داري روي محتواي فنل كل، ميزان فلاونوئيد كل و ظرفيت آنتي‌اكسيداني هر سه ژنوتيپ آرتيشو داشت. بيشترين ميزان فنل كل در تيمار 4 ساعت تابش اشعه UV در رقم وايت جاينت مشاهده شد. كمترين ميزان مربوط به گياهان شاهد رقم وايت جاينت بود. بيشترين و كمترين ظرفيت آنتي‌اكسيداني به ترتيب در رقم گرين گلوب و توده اصفهان مشاهده شد. با اين وجود، نتايج نشان داد كه ميزان سينارين برگ در نمونه ها با افزايش مقدار تابش نور فرابنفش كاهش يافته است كه با توجه به افزايش ميزان فنل كل در شرايط مذكور، احتمالاً ميزان توليد ديگر تركيبات فنلي برگ افزايش داشته است.

Artichoke (Cynara scolymus) is peculiar among the vegetables due to its medicinal properties. Previous studies have been shown that Ultraviolet (UV) radiation stimulates the production of some secondary metabolites in the plants. In the present study, the effects of UV-A (360 nm) radiation on total phenolic content, total flavonoid content, antioxidant capacity, cynarin content and some morphophysiological properties of Artichoke leaves were investigated. The greenhouse experiment was carried out on one cultivated type from Isfahan and two varieties from USA (Green Globe) and Italy (White Giant), with four treatments of UV-A radiation (0, 1, 2 and 4 hours per day). Radiation treatments were applied once every 2 hours during the 16 hours of daylight. Results showed that exposure to UV-A increased the fresh and dry weight of plants. Chlorophyll a, b and total chlorophyll contents decreased under the UV-A radiation. Maximum and minimum contents of chlorophyll a were observed in White Giant cultivar (control treatment) and 4 hours per day treatment, respectively. UV-A radiation had a significant effect on total phenolic content, total flavonoids content and antioxidant capacity of the three cultivars of Artichoke. The highest and the lowest total phenolic content were observed in White Giant cultivar (4 hours per day treatment) and control, respectively. The highest and the lowest amounts of antioxidant capacity were recorded for Green Globe variety and Isfahan cultivar, respectively. However, the results showed that the leaf cynarin content was decreased by increasing the UV-A radiation. Due to the increase in total phenolics and flavonoids in the mentioned conditions, the amount of other phenolic compounds may have increased in the leaves.