اثر غني‫سازي دي‫اكسيد كربن بر خصوصيات برگ و تغييرات ميزان رنگيزه‫هاي دو رقم گل شاخه بريده ليزيانتوس در شرايط كشت هيدروپونيك

Effect of CO2 enrichment on leaf characteristics and changes in pigments of two varieties of Eustoma grandiflorum cut flower under hydroponic conditions

يكي از مصاديق تغيير اقليم، تغيير ميزان گازهاي گلخانه‫اي در اتمسفر كره زمين است. پيش‫بيني مي‌شود كه افزايش دي‌اكسيد ‫‌كربن بتواند بر موازنه انرژي تشعشعي و در نتيجه اقليم جهان تأثير بگذارد. بنابراين، هدف از انجام اين پژوهش، بررسي اثر غني‫سازي دي‌اكسيد ‌كربن بر خصوصيات برگ و تغييرات ميزان رنگيزه‫هاي گياهي دو رقم گل شاخه بريده ليزيانتوس در شرايط كشت هيدروپونيك مي‫باشد. اين تحقيق، در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي، دانشگاه فردوسي مشهد، در قالب آزمايش اسپليت پلات بر پايه طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل سه غلظت دي‌اكسيد ‫‌كربن (380 به عنوان شاهد، 750 و 1050 ميلي‫گرم در ليتر) به عنوان كرت اصلي و دو رقم گل شاخه بريده ليزيانتوس (Yolde White وGCREC-Blue ) به عنوان كرت فرعي بودند. با توجه به نتايج تجزيه واريانس مي‫توان اينگونه بيان داشت كه تنها اثر تيمار ساده دي‌اكسيد ‫‌كربن بر صفات تعداد برگ، كربوهيدرات و كاروتنوئيد در سطح 5% و ساير صفات در سطح 1% معني‫دار شد. اثر متقابل رقم و دي‌اكسيد ‫‌كربن تنها بر ميزان آنتوسيانين برگ در سطح 1% اختلاف معني‫دار نشان داد. در يك نگاه كلي، با افزايش غلظت دي‌اكسيد ‌كربن از 380 به 1050 ميلي‫گرم در ليتر، تعداد برگ 86%، سطح برگ 27%، ميزان كربوهيدرات 64%، كاروتنوئيد 2/43%، آنتوسيانين 13/67% و كلروفيل كل به ميزان 0/9% افزايش يافت. در حالي كه هدايت روزنه‫اي و ميزان كلروفيل a و b روند كاهشي نشان دادند.

One of the signs of climate change is variation of the amount of greenhouse gases in the earth's atmosphere. It is expected that addition of carbon dioxide could affect on radiation-energy balance and thus change global climate. The aim of this study was to investigate the effect of CO2 enrichment on leaf characteristics and change in pigments of two varieties of Eustoma grandiflorum cut flower under hydroponic conditions. The experiment was carried out as split plots, based on completely randomized design with three replications, in Research Greenhouse of College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Iran. Treatments consisted of three concentrations of carbon dioxide (380 as control, 750 and 1050 mg/L) as main plot and two cultivars of lisianthus cut flower (Yodel White and GCREC-Blue) as subplot. Results of analysis of variance showed that only the simple effect of CO2 treatment was significant on number of leaves, carbohydrate, and carotenoids at 5% probability level and on other traits at 1% probability level. Interaction effect of cultivar and CO2 was only significant on anthocyanin content (p<0.01). In general, with increasing the CO2 concentration from 380 to 1050 mg/L, the number of leaves increased by 86%, leaf area (27%), carbohydrate content (64%), carotenoids (2.43%), anthocyanin (13.67%) and total chlorophyll (0.9 %), whereas, stomatal conductance and chlorophyll a and b showed reducing trend.