تاثير بهبود كارايي انرژي بر كاهش انتشار دي‌اكسيد كربن در گلخانه‌هاي توليد خيار

Energy efficiency improvement and CO2 emission reduction in greenhouse cucumber production

بهينه ­سازي و مديريت انرژي در كشاورزي از عوامل مهم دستيابي به توسعه پايدار است. هدف اين پژوهش، ارزيابي كارايي انرژي در سطح گلخانه­ هاي توليد خيار در منطقه­ ي مركزي استان اصفهان و تأثير بهبود آن بر كاهش انتشار د ي اكسيد كربن مي­باشد. داده­ هاي مورد نياز از طريق پرسش­نامه و مصاحبه حضوري با 81 گلخانه­ دار، با شناسايي گلخانه ­داران همگن، از طريق خوشه ­بندي دو مرحله ­اي و استفاده از نمونه­ گيري انتساب متناسب طبقه­ اي جمع آوري شد و با استفاده از روش تحليل پوششي داده­ها، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ميانگين انرژي ورودي و خروجي گلخانه­ ها به ترتيب 3232/5 و 166/1گيگاژول در هكتار است. همچنين، نهاده­هاي سوخت و الكتريسيته به ترتيب با 74/8 و 16/2 درصد بيشترين سهم مصرف انرژي را به خود اختصاص مي­دهند. از طرفي، ميزان انتشار دي‌اكسيد ‌كربن 74947/2 كيلوگرم در هكتار برآورد گرديد كه بر اساس الگوي مصرف انرژي در واحدهاي كاراي مشابه، 45% امكان كاهش اين ميزان انتشار وجود دارد. همچنين، نهاده ­هاي سوخت و الكتريسيته بيشترين پتانسيل صرفه­ جويي انرژي را دارا مي­باشند. بنابراين، مديريت صحيح و سياست ­گذاري مناسب در جهت تشويق كشاورزان به الگوپذيري از گلخانه­ هاي كارا مي­تواند منجر به كاهش چشمگير مصرف انرژي و آلودگي­هاي زيست ­محيطي ­شود.

Optimization and management of energy in agriculture is one of the main factors to achieve sustainable development. The aim of this research was to evaluate the impact of improving energy use efficiency on CO2 emission reduction in the cucumber-production greenhouses in the central region of Isfahan province. Data were collected on a sample of 81 farmers using two-step clustering and proportionate stratification sampling through face-to-face interview, based on a structured questionnaire, and were analyzed by using data envelopment analysis (DEA) approach. Results showed that average input and output energy consumption was 3232.5 and 166.1 GJ/ha, respectively. Fuel and electricity contained the highest energy shares among input energy sources (74.8 and 16.6 %, respectively). Total CO2 emission was found to be 74941.2 kg /ha, which can be decreased by 45% by following the energy consumption pattern in the efficient greenhouses. In addition, the greatest potential for energy saving is in fuel and electricity consumption patterns. Therefore, adopting sound management and appropriate policies to encourage the farmers in following the efficient greenhouses could lead to a significant reduction in energy consumption and environmental pollution.