فرضيه در مطالعات ادبي

Hypothesis in the Literary Researches

فرضيه‌سازي يكي از مراحل مهم تحقيق خوانده شده است؛ ولي به‌نظر مي‌رسد در مطالعات ادبي نقش چنداني در فرايند تحقيق ندارد. در مقاله حاضر، با بررسي جايگاه و مفهوم فرضيه، به اين سؤال‌ها پاسخ داده شده است: مشكل فرضيه­پردازي در مطالعات ادبي چيست؟ چه رابطه­اي ميان نظريه ادبي و فرضيه برقرار است؟ در چه شرايطي مي‌توان نوعي از فرضيه را براي اين مطالعات تصور كرد؟ به‌نظر مي­رسد عيني نبودن مسائل ادبي از مهم­ترين عوامل ناكارآمدي فرضيه در اين مطالعات است. همچنين، تفاوتي روش­شناختي ميان مفهوم نظريه ادبي و نظريه در روش­هاي تجربي موجب شده تا فرضيه­هاي ادبي فاقد ويژگي­هايي همچون آزمون‌پذيري باشد. به ­عبارت ديگر، ابتناي پژوهش و نظريه ادبي بر خوانش متن، فرضيه­پردازي را كاري بي­فايده و گاه ناممكن كرده است. تكيه بر خوانش موجب مي­شود تا مطالعات ادبي با دوري از عينيت درپي يافته­هايي ذهني باشند كه رد و پذيرش فرضيه را ناممكن مي­سازند. كارآمدي فرضيه در مطالعات تجربي ادبيات مي‌تواند مؤيد اين ويژگي مهم باشد. در پايان نيز پيشنهادي براي معرفي فرضيه­هايي منطبق بر ويژگي­هاي روش­شناختي مطالعات ادبي داده شده است.

One of the steps of a research is hypothesizing that have been argued about its necessity and method in humanities. With investigating literary studies, it may be said that hypotheses haven’t any function in the research process. Critiquing the position and concept of hypotheses in literary researches, in this paper, we trace answers to these questions: why don’t hypotheses have any function in solving literary problems? Can we define a type of the hypotheses for these studies? There is a methodological difference between the concept of literary theory and theory in empirical methods. This different cause hypothesis in literary researches to lacks some properties such as Testability. In other words, due to dependence of literary researches and theories on reading, hypothesizing in literary studies is a useless and, sometimes, impossible task. Considering the implicit hypotheses instead of explicit and conventional one, maybe, we can produce a difference treatment of hypotheses for literary studies. Implicit hypotheses are not presented in the shape of a sentence, relate to step of text selecting and knot at the whole of research process.