نمادگرايي در شعر بهزاد كرمانشاهي و عبد الوهّاب البياتي

در دورة معاصر به­دليل مشتركات فراوان بين دو فرهنگ ايراني و عربي، مي‌توان تشابه افكار و تصاوير و درنهايت مضامين شعري همسان را كه البتّه در برخي موارد با ديدگاههاي متفاوت همراه هستند، در آثار شعري شاعران دو ملّت به­خوبي حس كرد. بهزاد كرمانشاهي و عبد الوهّاب بياتي، به­مثابة عضوي از جامعة ادبي خويش، نقش مهمّي در بازتاب تحوّلات سياسي و اجتماعي ايفا كرده‌اند؛ امّا گاهي اوقات واقعيّت‌هاي جامعه، بنا به دلايلي همچون مناسب­نبودن فضاي سياسي و اجتماعي، در سروده‌هاي آن­ها به­صراحت، بيان نمي‌شود؛ چراكه بيان اين واقعيّت‌ها در برخي موارد با نهادهاي سياسي و اجتماعي در تقابل قرار مي‌گرفت؛ از اين‌رو، دو شاعران براي بيان ديدگاه‌هاي خويش از نماد استفاده كرده‌اند؛ لذا با توجّه به اين اصل كه ارزيابي درست ادبيّات ملّي و تبيين جايگاه آن در ميراث فكري و ادبي بشريت جز با مقايسة ادبيّات ملّت‌ها ميسّر نمي‌شود، نوشتار پيش رو در راستاي غنابخشيدن به ادبيّات ملّي و نشان­دادن ارزش‌‌‌‌‌‌هاي ادبي آن در كنار ادبيّات ملل مختلف، مي‌كوشد تا با رويكردي توصيفي - تحليلي و براساس مكتب آمريكايي ادبيّات تطبيقي كه دامنة پژوهش آن منحصر به تأثير و تأثّر نيست، بلكه بر زيبايي‌هاي هنري تأكيد دارد؛ كاركرد نماد را در شعر بهزاد كرمانشاهي و عبد الوهّاب بياتي تحليل كند. بررسي‌ها نشان مي‌دهد نماد با تجربه‌هاي روحي و عاطفي اين دو شاعر، پيوندي ناگسستني دارد و بازتابي از سرخوردگي‌هاي هنرمند و شرايط سياسي - اجتماعي روزگار آنان و راهي براي آشكاركردن زشتي‌ها و خفقان حاكم بر جامعه است.