بررسي مفهوم تعارض و انواع آن در فن جواب در شعر فارسي از آغاز تا قرن ششم1

Conceptual Study of Conflicts and Its Kinds in Technical Response in Persian Poetry from the Beginning to the Sixth Century

مقالة حاضر به منظور بررسي دقيق‌‌ فن جواب، كه به معناي سرودن شعري با وزن، قافيه، و محتواي كلي مشترك با شعري از شاعري ديگر است و با انگيزة همسري يا برتري‌‌جويي سروده شده است، به روش توصيفي ـ تحليلي نگاشته شد. با توجه به اين‌كه اين دو انگيزه مبناي تعارض در معني ناسازگاري و اختلاف نظر بين دو فرد (شاعر) است، با تمركز بر اشعار چاپي فارسي از آغاز تا قرن ششم به ارائة تعريف اين فن و بيان شرايط جواب‌‌گويي و بررسي انواع جدي و غيرجدي (نقيضه) آن پرداخته شد. هم‌چنين پس از بررسي علل و انگيزه‌‌هاي تعارضي جواب و معارضه‌طلبي در شعر نشان داده شد كه اين فن همواره يكي از روش‌‌هايي بوده است كه شعرا با آن نقد و نظر خود را دربارة شعر خود و اشعار ديگران ابراز مي‌‌كرده‌‌اند.

In order to obtain an exact study of the technical response, which means writing a poem with rhyming weight and overall content similar to another poem in response to its poet, with the objective of validating him as a peer or expressing superiority, this paper tries to present a descriptive–analytical approach. Given that the abovementioned impulses are the basis of conflict and disagreement between the two poets, by focusing on Persian poetry published from the start until the sixth centuries, we have tried to define the terms of accountability and review the serious and non-serious expression techniques (parody) and also investigate the reasons for conflict and conflict-seeking questions in poetry. In addition, it has been shown that these techniques have always been one of the critical ways in which poets express their opinions about other poets and their poems.