صورت‌هاي شكسته و فرهنگ‌هاي فارسي

صورت شكسته، شكلِ نوشتاري كلمه، وند يا پي‌بستي است كه اولاً، مبيّن تلفظ سبك گفتاري فارسي باشد، و ثانياً، معادل آواييِ سالمي در زبان رسمي معيار فارسي داشته باشد، مثلاً «اگه» و «مي‌تونم» صورت‌هاي شكستۀ كلمات سالمِ «اگر» و «مي‌توانم» هستند؛ يا «-رو» صورت شكستۀ كلمۀ دستوري و سالم «را» است. در اين مقاله، به اختصار دربارۀ علل درج كلمات شكسته در فرهنگ‌هاي فارسي و نيز شيوۀ درج اين صورت‌ها سخن مي‌گوييم. پيكره را از 112 اثر نمايشي و داستاني فارسي (نك. پيوست)، و صد كلمه از گفت­ و گوهاي منتشرشدۀ صد سالۀ اخير، به زبان فارسي، به صورت تصادفي برگزيده‌ايم. به باور نگارندگان، لازم است، دست‌كم صورت‌هاي شكستۀ به‌كاررفته در ادبيات معاصر فارسي استخراج و در فرهنگ‌هاي عمومي فارسي مدخل شود. تعداد اين صورت‌هاي شكسته بسيار اندك است و شايد بيشتر از موارد پيكرۀ محدود ما نباشد.