تحليل نحوي- معنايي «منادا» در مخالفخوانيهاي حافظ

فاقد عنوان و چكيده لاتين

حافظ به دليل انتقاد از اوضاع نابسامان زمانه، از شاعران مخالف‌خواني محسوب مي‌شود كه با بهره‌گيري از امكانات زباني، به دفاع از هنجارهاي اخلاقي و اجتماعي پرداخته است. هدف اين مقاله، بررسي و تحليل نقش دستوري «منادا» در مخالفخواني هاي اجتماعي حافظ است كه با استفاده از شيوۀ توصيفي ـ تحليلي انجام گرفته است. نتيجۀ اين تحقيق نشان مي‌دهد كه حافظ مهمترين شگرد خود را در استفاده از منادا با ايجاد دو گروه: مناداهاي محبوب و مناداهاي منفور به كار بسته است؛ او ابتدا با استفاده از منادا موجب جلب توجه مخاطب ميشود و سپس به كمك جمله هاي داراي نقش ترغيبي (امري، خبري، پرسشي، التزامي، شرطي و بازدارنده) كه پس از منادا قرار ميگيرند، به انتقال پيام و انگيزش مخاطب مي پردازد؛ با توجه به اينكه جملات پس از منادا معمولاً حامل پيام مهمي از سوي گوينده هستند، حافظ نقش ترغيبي زبان را در اين گونه از جملات كه بيشتر داراي درون‌مايه‌هاي سياسي- اجتماعي هستند، در خدمت مبارزۀ بيامان با ريا و رياكاران قرار داده است.