عنوان مقاله :
شناخت‌گرايي ادبي و پيوند ميان ارزش شناختي و ارزش ادبي
عنوان به زبان ديگر :
Literary Cognitivism and the Relationship between Cognitive and Literary Value
پديد آورندگان :
همداني،اميد دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
استدلال نهادي , ارزش زيباييشناختي , ارزش شناختي , جهان‌هاي ممكن , چندصدايي
چكيده فارسي :
سنتي در نقد و نظريۀ ادبي و نيز در بحث‌هاي فلسفۀ ادبيات معاصر وجود دارد كه قائل به افتراق ميان ارزش زيباييشناختي آثار ادبي و ارزش شناختي آن‌هاست. بنا به اين نظرگاه، حتي اگر اثري برخوردار از ارزش شناختي باشد، اين امر چيزي به ارزش ادبي آن اضافه نمي‌كند و از ديگر سو نادرست يا ناموجه بودن نظرگاه‌ها يا چشم‌اندازهاي مطرح در اثر ادبي خللي به ارزش زيباييشناختي آن وارد نمي‌كند. در اين مقاله به نفع موضع مقابل، يعني ديدگاه شناخت‌گرايان ادبي، استدلال و سعي شده است با تشبث به آزمايشي فكري و مفهوم جهان‌هاي ممكن، نشان داده شود كه قائل شدن به اين افتراق چندان موجه نيست. همچنين براي تقويت جنبۀ اثباتي مقاله در بخش آزمايش فكري، اين انديشه بيان و صورت‌بندي مي‌شود كه فهم چندصدايي به‌مثابۀ مزيتي زيباييشناختي بدون لحاظ كردن جنبه‌هاي شناختي آثار ادبي، معناي محصلي ندارد. سپس به استدلال نهادي به‌مثابۀ قوي‌ترين استدلال عليه موضع شناخت‌گرايان ادبي پرداخته شده است و اشكالات جدي آن در چارچوب نظريۀ ادبي و فلسفۀ ادبيات مطرح شده است. ماحصل مقاله موجه داشتن اين نظرگاه است كه ارزش شناختي بر ارزش زيباييشناختي اثر مي‌افزايد و توجه به اين امر راه را بر درك دقيق‌تر و جامع‌تري از ارزش آثار ادبي مي‌گشايد.
چكيده لاتين :
There is a tradition in contemporary literary theory and philosophy of literarture according to which there is a rift between literary/aesthetic value and cognitive value. The anti-cognitivist maintains that even if a literary work has some cognitive value, this has nothing to do with the work’s overall aesthetic value. Furthermore, if a work’s perspective on some issue is seriously flawed, this, by no means contaminates its aesthetic purenss. This paper aims to demonstrate the opposite. It thus makes use of a ceratin thought-experiment and the concept of possible worlds to show that the cognitivist’s position is justified and proceeds to illustrate that even polyphony as an aesthectic value cannot be properly understood without recourse to its cognitive status. It then goes on to meet a serious challenge: the so-called “institutional argument” which is deemed to be among the best arguments in the anti-cognitivist’s dialectical arsenal. The argument is shown to have several defects in the context of the contemporary debates in theory and philosophy of literature. The main conclusion of the paper is thus as follows: The cognitive value of a literary work is part and parcel of its aesthetic value
