ارزيابي دقت دانسيتومتري تصاوير ديجيتال غيرمستقيم با استفاده از نرم افزار Photoshop اصلاح شده

An evaluation on the accuracy of the indirect digital images densitometry by modified Photoshop software

بيان مساله: در بسياري از تحقيقات دندانپزشكي، تعيين ميزان تخريب يا ساخت استخوان در اثر پيشرفت بيماري يا موفقيت درمان، از اهداف اصلي بشمار مي رود. از آنج كه چشم انسان قادر به تشخيص تغييرات اندك دانتسيته راديوگرافيك نيست، براي محاسبات كمي، از روش هاي دقيق تري چون دانسيتومتري ديجيتال مستقيم و غيرمستقيم يا دانسيتومتري اپتيك استفاده مي شود. هدف مطالعه حاضر با اهداف تعيين دقت دانسيتومتري با يك روش جديد ديجيتال يعني Photoshop اصلاح شده انجام گرديد. روش بررسي در اين مطالعه كه از نوع بررسي تست ها بود، از 37 نمونه محلول اوروگرافين با سه غلظت 12/5 ، 25 و 37/5 % با شرايط يكسان روي فيلم هاي شماره 2 دنداني تصوير راديوگرافيك، تهيه و توسط اسكنر ديجيتايز شد. از هر تصوير منطقه ايي به ابعاد 800×800 پيكسل جدا و با فرمت JPEG فشرده و ذخيره گرديد. ميانگين ارزش پيكسلي هر تصوير به صورت عددي بين 0 تا 255 با استفاده از الگوريتم نوشته شده در MATLAB 6.1 محاسبه گرديد. همبستگي بين غلظت نمونه و مقادير عددي محاسبه شده براي هر تصوير با آناليز رگرسيون و معني داري اختلاف عددي محاسبه شده براي غلظت هاي مختلف با استفاده از آناليز واريانس يك طرفه (ANOVA) بررسي شد. براي آزمون اختلاف گروه ها به صورت دو به دو از Tukey HSD استفاده گرديد؛ همچنين از آزمون آلفا كرونباخ براي بررسي تكرارپذيري روش در اندازه گيري هاي سه گانه استفاده شد. نتيجه گيري دانسيتومتري به روش Photoshop اصلاح شده، به علت دقت بالا، سهولت استفاده و عدم نياز به دانسيتومتري مي تواند جايگزين مناسبي براي روش دانسيتومتري معمولي يا اپتيك باشد.

Statement of Problem: One of the major goals¡ in most dental researches¡ is to measure bone destruction or deposition due to the progression or regression of disease. Failure of human eyes to detect minor radiographic density changes resulted in more accurate methods such as optical densitometry and direct or indirect digital densitometry. Purpose The aim of this study was to determine the accuracy of a newly proposed method of indirect digital densitometry using modified Photoshop software. Materials an‎d Methods Radiographs from 37 samples of urografin solution with three concentrations (12.5%¡ 25% and 37.5%) were taken on dental radiographic films no.2 and digitized by a scanner. A region with 800*800 pixels was cropped from each image and compressed with the Joint Photographic Experts Group (JPEG) compression algorithm and saved. These new images were then put into registration with new algorithm using MATLAB software version 6.1. This algorithm assigned each image and average pixel value (between 0 and 255). The association between concentration and calculated values for each image was tested with regression analysis and the meaning fullness of differences between calculated values was also analysis by ANOVA test. Tukey HSD and Alpha Krunbach were used whenever needs. Results Regression analysis revealed significant correlation between concentration and calculated average pixel value (r=0.883). The differences between average of pixels value for different concentration was significant (P=0.0001). Pixel values showed a good intra- sample and intra-group repeatability (Alpha Krunbach: a=99.96%¡ a=99.68%). Conclusion This method due to its high accuracy¡ easy usage and densitometer independency can be considered as a suitable alternative for conventional densitometry methods.