تاثير آموزش از طريق مدل اعتقاد بهداشتي بر آگاهي، ادراكات و عملكرد دانش‌آموزان پسر دبستان‌هاي شهر قم درباره مصرف صبحانه

Survey of the Effect of Education Based on the Health Belief Model (HBM) on Knowledge, Perception and Performance about Having Breakfast of Primary School Student boys

زمينه و هدف: صبحانه به عنوان مهمترين وعده غذايي بيش از ساير وعده هاي غذايي توسط كودكان و نوجوانان ناديده گرفته ميشود. پژوهش حاضر با هدف بررسي تاثير برنامه آموزشي بر مبناي مدل اعتقاد بهداشتي بر افزايش آگاهي، ادراكات و عملكرد دانش آموزان درباره مصرف صبحانه در سال 1392 انجام شد. روش كار: اين مطالعه نيمه تجربي روي 200 نفر از دانش آموزان دبستان هاي شهر قم در دو گروه 100 نفره آزمون و كنترل انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر سازه هاي مدل اعتقاد بهداشتي بود. مداخله آموزشي شامل سه جلسه 45 دقيقه اي به روش بحث گروهي، سخنراني، پرسش و پاسخ، ايفاي نقش و ارائه پمفلت اجرا شد. تحليل داده ها با نرم افزار SPSS-16 صورت گرفت. يافته ها: قبل از انجام مداخله آموزشي در دو گروه آزمون و كنترل تفاوت معني داري ميان نمره آگاهي، حساسيت، شدت، منافع و موانع درك شده و عملكرد وجود نداشت، در حاليكه پس از مداخله آموزشي عوامل مذكور به طور معنيداري در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد افزايش يافته و موانع درك شده نيز كاهش يافت (05/0p<). نتيجه گيري: طراحي برنامه هاي آموزشي مبتني بر مدل اعتقاد بهداشتي ميتواند بر رفتارهاي تغذيه اي دانشآموزان موثر واقع شود. نظر به اهميت و نقش مهم دانش آموزان به عنوان بستر آتي كشور و كم هزينه بودن فعاليتهاي آموزش بهداشت نسبت به ساير فعاليتها در اين زمينه، لزوم تعميم اين گونه برنامه هاي آموزشي و بسط آن ضروري به نظر ميرسد.

Background & Objectives: The breakfast as the most important meal is ignored more than other meals by children and adolescents. This study was aimed to investigate the effect of education based on knowledge, perception and performance about having Breakfast on primary school student boys. Methods: This quasi-experimental study (controlled type) was conducted in 2013 on 200 primary school student boys in Qom city into both case (n=100) and control(n=100) groups. Random sampling was used. Data were collected using researcher-made questionnaire based on HBM constructs, which its validity and reliability was confirmed. Educational intervention included of three 45-minute sessions of the group discussion, lecture, question and answer, role play and pamphlets delivery. Collected data were analyzed by SPSS software. Results: Before the intervention, there wasn’t significant differences in terms of knowledge and perceived susceptibility, severity, benefits, barriers, and performance in both case and control groups. While these factors were significantly higher in the intervention group compared to the control group and perceived barriers have fallen after the intervention (p<0.05). Conclusion: Designing HBM-based educational programs can be effective on students' eating behaviors. Regarding the important role of students as the future generation and also low cost of health education compared to other activities in this area, such programs need to be extend and expand.