تأثير ساليسيليك اسيد و متيل جاسمونات بر شاخصه‌هاي رشد و عملكرد سوخ پياز خوراكي، تحت شرايط تنش خشكي در مزرعه

The Effect of Salicylic Acid and Methyl Jasmonate on Growth Parameters and Bulb Yield of Field – grown Onion under Drought Stress Conditions

تنش خشكي مهم‌ترين عاملي است كه در بيشتر مراحل رشد گياهان زراعي در مناطق خشك و نيمه‌خشك باعث محدوديت در رشد و دستيابي به عملكرد بالا مي‌شود. در يك آزمايش مزرعه‌اي تأثير تنظيم كننده‌هاي رشد ساليسيليك اسيد (SA) در سه سطح (0 ، 5/0 و 1 ميلي‌مولار) و متيل جاسمونات (MJ) در سه سطح (0، 5 و 10 ميكرومولار) بر شاخصه‌هاي رشد و عملكرد سوخ پياز خوراكي رقم هيبريد پريماورا در منطقه جيرفت در سال زراعي 1394-1393 تحت شرايط تنش خشكي (آبياري معمول و كاهش 30 درصد آب آبياري)، بررسي شد. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث كاهش ولي SA و MJ باعث افزايش كليه صفات مورد بررسي (به‌جز ميزان نشت يوني) شد. اثر متقابل تنش خشكي و MJ و اثر متقابل تنش خشكي و SA بر صفات وزن تر اندام هوايي، ميزان كلروفيل a، b، كلروفيل كل، ميزان كارتنوئيد، طول و قطر سوخ، محتواي نسبي آب برگ و ارتفاع بوته معني‌دار شد. اثر متقابل سه فاكتور تنش خشكي، MJ و SA نيز بر صفات تعداد برگ، وزن خشك اندام هوايي بوته، نشت يوني و ميزان عملكرد نهايي معني‌دار شد و بيشترين عملكرد نهايي سوخ، برتري 18 درصدي نسبت به شاهد در شرايط عدم تنش از تركيب تيماري 5/0 ميلي‌مولار SA و 10 ميكرومولار MJ به‌دست آمد. در شرايط تنش خشكي نيز بيشترين عملكرد نهايي سوخ و افزايش 33 درصدي نسبت به شاهد، از تركيب تيماري 5/0 ميلي‌مولار SA و 10 ميكرومولار MJ به‌دست آمد.

Drought stress is the most important factor which negatively effects the plant growth and crop productivity in arid and semi-arid areas. Therefore, in a field experiment, the effect of Salicylic acid (0, 0.5 and 1mM) and Methyl jasmonate (0, 5 and 10µM) was studied on growth parameters and bulb yield of a Primavera cultivar onion under water stress conditions in 2015. The results showed that drought stress significantly reduced and SA and MJ increased all measured traits. Interactive effects of MJ × drought stress and SA × drought stress was significant on plant fresh weight, chlorophyll a, b and total, and carotenoids concentrations, relative water content, bulb length and diameter and plant height. Interaction of drought stress × methyl jasmonate × salicylic acid on the leaf number, plant dry weight, ionic leakage and the final bulb yield was significant and the highest bulb yield was obtained in non-stress condition treatment and combined 0.5 mM salicylic acid and 10µM methyl jasmonate. The highest bulb yield in drought stress conditions was obtained when plants were exposed to 1mM salicylic acid and 10µM methyl jasmonate treatment.