ارزيابي تاثير آموزش بهداشت با مدل اعتقاد بهداشتي بر رفتارهاي پيشگيري‌كننده از بارداري ناخواسته در زنان چابهاري

The Impact of Health Education Based on Health Belief Model on Preventive Behavior of Unwanted Pregnancy among Chabahar Women

زمينه و هدف: حاملگي ناخواسته مشكل مهم بهداشت عمومي است. يك سوم كل بارداريها در دنيا ناخواسته اتفاق ميافتد. مطالعه حاضر به منظور ارزيابي آموزش بهداشت با مدل اعتقاد بهداشتي بر رفتارهاي پيشگيريكننده از بارداري ناخواسته در زنان چابهاري انجام شد. روش كار: اين مطالعه نيمه تجربي از نوع قبل و بعد بود. 94 زن 15 تا 49 ساله شوهردار چابهار بهروش تصادفي چند مرحلهاي انتخاب شدند. دادهها بر اساس پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مدل اعتقاد بهداشتي پس از تاييد روايي و پايايي جمعآوري شد، پايايي پرسشنامه آگاهي 87/0= r، پايايي پرسشنامه رفتارهاي پيشگيريكننده 85/0= r و پايايي سازههاي مدل اعتقاد بهداشتي 78/0=α تعيين شد. آموزش بهصورت برگزاري دو جلسه بحث گروهي و پرسش و پاسخ و با استفاده از پاورپوينت ارائه گرديد. تفاوت بين متغيرها در دو گروه، با استفاده از نرم افزار SPSS-19 و با آزمونهاي تي زوجي، تي مستقل، كاي اسكوئر و پيرسون مورد بررسي قرار گرفتند. يافته ها: بر اساس آزمون آماري كاي اسكوئر بين دو گروه آزمايش و شاهد از نظر اطلاعات دموگرافيك، اختلاف معنيداري وجود نداشت. بعد از مداخله، در گروه مداخله نمره آگاهي، رفتار و تمامي سازههاي مدل اعتقاد بهداشتي نمونهها بطور معنيداري نسبت به قبل از مداخله افزايش يافت (001/0p<). نتيجه گيري: برنامه آموزش بهداشت طراحي شده تاثير مثبتي بر آگاهي، سازههاي مدل اعتقاد بهداشتي و در نهايت ارتقاء رفتارهاي پيشگيريكننده از بارداري ناخواسته در گروه آزمايش داشت و ميتواند نقش موثري در كاهش بارداري ناخواسته داشته باشد.

Background & Objectives: Unwanted pregnancy is a significant public health problem. One third of pregnancies occurred worldwide are unwanted. This study was conducted to assess the impact of health education based on Health Belief Model on preventive behavior of unwanted pregnancy among women in Chabahar city. Methods: For this quasi-experimental study, 94 married women aged 15-49 were selected through stratified random sampling method. Data were collected using a validated researcher made questionnaire based on Health Belief model. Reliability of the questionnaire in the aspect of knowledge, preventive behaviors, and the structure of the model were 0.87, 0.85, and 0.87, respectively. Education was delivered in two sessions through discussion and question/answer teaching methods using PowerPoint software. The differences between two groups were assessed by paired T-test, independent T-test, Pearson correlation, and chi- square tests using SPSS 19. Results: Chi-square analysis showed no significant differences in demographic information of case and control groups. Scores for knowledge, practice, and all structures of Health Belief Model in case group were increased significantly after intervention (p<0.001). Conclusion: Implemented health education program had a positive effect on knowledge, structures of Health Belief Model, and preventive behavior regarding unwanted pregnancy in case group and may play an effective role on decreasing unwanted pregnancies.