بررسي ارتباط خودمراقبتي و سواد سلامت در بيماران تحت درمان با همودياليز

THE CORRELATION BETWEEN SELF CARE and HEALTH LITERACY IN PATIENTS UNDERGOING HEMODIALYSIS

مقدمه: همودياليز شايع‌ترين روش درمان در بيماران مبتلا به مرحله‌ي انتهايي نارسايي مزمن كليه مي‌باشد. بيماران تحت درمان با همودياليز به‌دليل داشتن درمان‌هاي خاص نيازمند انجام فعاليت‌هاي خودمراقبتي مي‌باشند. با توجه به كمبود اطلاعات در مورد نقش سواد سلامت در خودمراقبتي مؤثر و كارآمد اين بيماران، پژوهش حاضر با هدف تعيين همبستگي خودمراقبتي با سواد سلامت در بيماران تحت درمان با همودياليز انجام شد. روش‌ها: پژوهش حاضر يك مطالعه‌ي توصيفي- همبستگي است كه بر روي 93 بيمار تحت درمان با همودياليز مراجعه كننده به بيمارستان ولي‌عصر (عج) اراك به روش نمونه‌گيري مبتني بر هدف انجام شده است. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسش‌نامه‌هاي اطلاعات جمعيت شناختي، خودمراقبتي و تعديل شده سواد سلامت بزرگسالان ايراني بود. تجزيه و تحليل اطلاعات با كمك آزمون‌هاي آماري توصيفي و استنباطي (همبستگي پيرسون) انجام شد. سطح معناداري 05/ 0>P در نظر گرفته شد. يافته‌ها: از 93 بيمار مورد پژوهش 6/ 79 درصد مرد و 4/ 20 درصد زن بودند. ميانگين نمره‌ي خودمراقبتي (46/ 45±) 90/ 146 و سواد سلامت (42/ 36±) 14/ 88 و در حد متوسط برآورد شدند. به‌ترتيب كم‌ترين نمره خودمراقبتي و سواد سلامت مربوط به حيطه‌ي مصرف مايعات و تصميم‌گيري و رفتار بود. همچنين خودمراقبتي با سواد سلامت همبستگي مثبت و معناداري داشت (p<0/0001, r= 0/6) نتيجه‌گيري: با توجه به همبستگي مثبت و معنادار خودمراقبتي با سواد سلامت لزوم توجه مسؤولين و سياست‌گذاران پرستاري جهت ارائه‌ي برنامه‌هاي آموزشي متناسب با سطح سواد سلامت ضروري به‌نظر مي‌رسد.

Background: Hemodialysis is the most common treatment in patients with end stage of renal disease (ESRD). Patients undergoing hemodialysis due to multiple drug treatments, special food programs and being able to cope with their illness need to self-care activities. Due to lack of information about the role of health literacy in effectiveness of self-care in these patients, this research aimed to determine the correlation between self-care and health literacy in patients undergoing hemodialysis in Valiasr Hospital of Arak in 2015. Methods: In this descriptive correlational study, 93 undergoing hemodialysis patients selected by objective sampling method. Data collecting instruments were demographic questionnaire, self-care questionnaire and Health Literacy for Iranian Adults questionnaire. The content and face validity of questionnaires was assessed. Reliability assessed through internal consistency (Cronbach's alpha) and Intra- Class Correlation Coefficient. Data were analyzed by SPSS, version 21, using, Kolmogorov–Smirnov test, Descriptive Statistics and Kolmogorov–Smirnov test. Results: The results showed that 79/6% of patients were male and 20/4% were female with an average age of 54/18 ± 13/9 year. The mean score of self-care and health literacy were 146/90± 45/46, 88/14± 36/42 and were at a moderate level. The lowest score of self-care and health education related to the field of fluid intake and decision-making and behavior. There was a significant positive correlation between self-care and health literacy (p<0/0001, r= 0/6). Conclusion: The existence of a significant positive correlation between self-care and health literacy showed that the hospital managers and the nurses must pay more attention to what patients undergoing hemodialysis need. Considering the importance of health literacy in the care of patients undergoing hemodialysis, it seems necessary to nursing administrators and Politicians use educational programs tailored to the patient's health literacy level in order to promote their health and quality of life.