بررسي مديريت پسماندهاي پزشكي مراكز بهداشتي و درماني، مطب ها، درمانگاه ها، و آزمايشگاه هاي شهرستان محمودآباد، مازندران

Medical waste management at health-care centers, clinics, and laboratories of Mahmoud Abad, Mazandaran

زمينه و هدف: مطب ها، درمانگاه ها، آزمايشگاه ها و مراكز بهداشتي و درماني از جمله مراكز اصلي توليد پسماندهاي پزشكي به شمار مي روند. مديريت پسماند پزشكي در اين مراكز برخلاف مراكز بيمارستاني به ندرت مورد توجه قرار گرفته است. اين تحقيق با هدف تعيين وضعيت مديريت پسماند هاي پزشكي در مطب ها، درمانگاه ها، آزمايشگاه ها و مراكز بهداشتي و درماني شهر محمودآباد انجام گرفت.روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي 117 مركز ارائه دهنده خدمات بهداشتي و درماني شهر محمودآباد در سال 1396 مورد بررسي قرار گرفت و ميزان پسماندهاي توليدي، نحوه نگهداري، وضعيت جايگاه هاي موقت، نحوه جمع آوري زباله ها و نحوه دفع پسماندها از طريق مشاهده و مصاحبه و تطبيق وضعيت بهداشتي آنها با آيين نامه هاي موجود تعيين و در چك ليست هاي استاندارد وزارت بهداشت، ثبت گرديد.يافته ها: ميزان توليد روزانه پسماندهاي پزشكي در هر مركز بهداشتي و درماني به طور متوسط g/day 248 است و از نظر آماري اختلاف معني داري بين ميزان توليد پسماند پزشكي در مراكز بهداشتي و درماني دولتي (g/day 244) و خصوصي (g/day 252) وجود ندارد (0/111=p). از نظر رعايت استانداردهاي بهداشت محيطي، مراكز دولتي وضعيت مطلوب تري نسبت به مراكز خصوصي داشته اند.نتيجه گيري: نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه مديريت پسماند در مراكز بهداشتي درماني شهر محمودآباد به خصوص در بخش خصوصي داراي مشكلات جدي است. ضعف در تفكيك پسماندها و عدم جلوگيري از اختلاط پسماند عادي و عفوني، لزوم آموزش به پرسنل و نظارت بيشتر را مي طلبد. بنابراين بازنگري اساسي در شيوه مديريت پسماندها ضروري به نظر مي رسد.

Background and Objective: Clinics, laboratories and health care centers are considered as one of the main waste generating sources in solid waste management. The problems associated with the generated health-care waste in clinics, laboratories and health care centers have been rarely investigated in Iran. Therefore, the present study was developed to investigate the status of health care waste in clinics, laboratories and health care centers of Mahmoudabad, Mazandaran in 2017. Methods and Materials: This cross-sectional study was conducted to determine the status of solid waste management in 117 medical centers in Mahmoudabad, Mazandaran, 2017. The solid waste data in terms of waste generation rate, storage, collection, and disposal were surveyed through interview and questionnaire that were validated by Iran’s ministry of health. Results: The average health-care waste generation in medical centers in Mahmoudabad was found to be 248 g/day. The mean and standard deviation for environmental health criteria in all medical centers were 248.3 and 41.1, respectively. In addition, there was a statistically significant difference between the amount of waste generation in private and governmental medical centers (p=0.111). Conclusion: The results obtained from the present research indicated that the medical waste management in Mahmoudabad, particularly in private centers, face serious problems. Improper waste collection technology, mixing municipal and medical waste, requirement for training the personnel in medical waste management and surveillance can be considered as important concerns in healthcare waste management in Mahmoudabad.