مطالعه ميداني ميزان مصرف گياهان دارويي و تعيين سطح دانش و ويژگي هاي حرفه اي عرضه كنندگان اين گياهان در شهر سنندج

The field study in the use of medicinal plants and to determine knowledge level and professional features of herbal vendors in the Sanandaj city

گياهان دارويي داراي جايگاه ويژه در تامين بهداشت و سلامت جوامع، پيشگيري و درمان بيماري ها هستند. استان كردستان نيز به عنوان يكي از ذخاير ژنتيكي عمده گياهي و از قطب هاي تنوع گياهان دارويي در كشور به شمار مي رود. وجود عطاري هاي متعدد و بازار سنتي استان كه محل عرضه ي گياهان دارويي است حاكي از علاقه و توجه مردم اين ديار مي باشد. لذا تحقيق حاضر با هدف ارزيابي عرضه گياهان دارويي و خصوصيات عرضه كنندگان در شهر سنندج انجام گرفت. مواد و روش ها در تحقيق حاضر ويژگي هاي حرفه اي واحد هاي عرضه كننده و ميزان دانش عرضه كنندگان گياهان دارويي از عطاري هاي شهر سنندج در سال 1393 بررسي شد و 20 واحد توزيع كننده به عنوان جامعه ي آماري اين پژوهش مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور جمع آوري داده ها با استفاده از روش هاي اسنادي و ميداني نسبت به طراحي پرسش نامه اقدام شد. ابتدا روائي پرسش نامه بررسي و مورد تاييد قرار گرفت و يك مطالعه ي راهنما با انتخاب ده نفر از عطاران، خارج از محدوده ي تحقيق، براي بررسي پايايي ابزار سنجش انجام گرفت، ميزان آلفاي كرونباخ پس از اعمال تغييرات لازم، (%85α=) بود كه نشان از پايا بودن ابزار تحقيق دارد. يافته ها نتايج نشان داد نمونه هاي مورد بررسي از سطح دانش متوسطي در زمينه ي گياهان دارويي برخوردارند و 35درصد افراد مورد مطالعه داراي تحصيلات دانشگاهي و بيش از 75 درصد افراد به صورت كم و بيش در كلاس هاي آموزشي شركت كرده اند. پرفروش ترين گياهان در عطاري ها عبارتند از گل گاوزبان، زردچوبه، بابونه، دارچين، نعناع، شويد، پونه و آويشن. اكثر مراجعه كنندگان از قشر متوسط و پايين جامعه و بيشتر مراجعات براي معالجه ي بيماري هاي سرماخوردگي، سردرد، گوارشي و قلبي است، بيشتر گياهان موجود در عطاري ها از خود استان و استان كرمانشاه تهيه مي شد. نتيجه گيري و توصيه ها: مهم ترين فاكتورهايي موثر در عدم آگاهي كامل نمونه هاي مورد بررسي، عدم شركت در كلاس ها و دوره هاي آموزشي بنا به دلايل مختلف است، قطعا اتخاذ برنامه ريزي و سياست گذاري لازم جهت كشت گياهان دارويي و همچنين ارائه دوره هاي آموزشي توسط ارگان هاي مربوطه و نظارت جامع و دقيق توسط سازمان هاي متخصص و ذيربط به ويژه دانشگاه علوم پزشكي و خدمات درماني استان كردستان و همچنين جهاد كشاورزي استان مي تواند كمك شاياني به توسعه و پيشرفت عطاري هاي شهر داشته باشد.

Medicinal herbs have a special position in providing health communities', prevention and treatment of diseases that are important. Kurdistan province is one of genetic reserves for medicinal herbs and it is one of the diversity of medical plants in the country. there are many herbal and traditional market of the province where the supply of medical plants shows the interest of the people of this land. Therefore, this study aimed to evaluate supply of medicinal plants and properties of supplier were conducted in the city of Sanandaj. Methods and Materials: In this research, professional characteristics of the supplier and the supplier's knowledge of medicinal plants in the late 2014 and early 2015 grocery review has been done by city of Sanandaj and 20 unit of distributors were as Statistical Society in this study. In order to collect data from documents and field methods to design questionnaires were used. The questionnaires was confirmed by experts and professors and guidance study selected by ten of grocery outside the scope of research the final survey was conducted to measure. The Cranach's alpha after making the necessary changes was (α=85%) which it shows the endure of research's tool. Results The research showed that the samples of middle-level in the field of medicinal plants are possessed and more than 75% of cases are more or less in the classes have participated. The best–selling herbs in grocery were borage, turmeric, chamomile, cinnamon, mint, dill, pune , thyme. Most patients referred from the lower middle class, they have been for the treatment of gastrointestinal diseases, colds, headaches and heart. More plants in the provinces of Kordestan and Kermanshah was prepared medicinal herbs sellers. Conclusion In general, the most important factors have seen in the lack of full awareness samples non-participations in training courses is for various reasons. Certainly adopt appropriate training programs by relevant organs especially Kurdistan University of Medical Sciences and Health Services and also Jihad Agriculture in Province can contribute to development of city grocery.