ارزشيابي كشوري بهداشت رواني

(Independent National Evaluation of Mental Health (Iran – 1995

از آنجا كه برنامه ادغام بهداشت روان در نظام مراقبتهاي بهداشتي اوليه در ايران در دهه گذشته در ابعاد گسترده كمي و كيفي رشد داشته است،در هفتمين اجلاس بين كشوري بهداشت روان سازمان جهاني بهداشت،منطقه مديترانه شرقي كه در كازابلانكا تشكيل شد پيشنهاد گرديد كه اين برنامه به طور مستقل و جامع مورد ارزشيابي قرار گيرد.در اين بررسي با درخواست وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكي و با همكاري سازمان جهاني بهداشت،منطقه مديترانه شرقي و شركت فعال كارشناسان آن سازمان به منظور ارزشيابي جامع ارائه خدمات بهداشت رواني،266 بهورز و خانه بهداشت، 91 پزشك عمومي و مركز بهداشتي درماني روستايي،923 نفر مراجعه‌كننده به مطبهاي خصوصي روانپزشكان و ديگر مراكز روانپزشكي،و 737 خانوار در مناطق همجوار با مناطقي كه طرح بهداشت روان در آنها اجرا شده،با استفاده از 8 نوع‌ پرسشنامه،و نيز گروههاي ارزشيابي كيفي،مورد بررسي قرار گرفتند.داده‌هاي پژوهش به كمك روشهاي آمار توصيفي ارائه‌ گرديد.نتايج نشان داد كه اجراي برنامه بهداشت رواني كشور و ادغام آن در نظام مراقبتهاي بهداشتي اوليه موجب شناسايي‌ بيش از 6 هزار بيمار رواني در منطقه مورد بررسي توسط بهورزان و پزشكان عمومي شده،نزديك به 80% آنان در روستا مورد درمان،آموزش يا پيگيري قرار گرفته‌اند،نگرش و آگاهي بهورزان در مورد بهداشت رواني رشد خوبي را نشان داده و بيش از 87% بيماران به جاي روشهاي سنتي از مراكز پزشكي براي درمان خود استفاده كرده‌اند.در متن مقاله افزون بر شرح‌ ريزتر پژوهش به برخي نقاط ضعف در اين موارد اشاره شده است.

The purpose of this project was to conduct a thorough evaluation of mental health services delivery system as an important part of helath services delivery system. As an important part of health services delivery system. For this purpose, 266 health workers (Behavarses) and health houses, 91 GPs and rural health centers, 923 persons who refered to private and other psychiatric centers, and 737 families who lived in the neighborhood of the rural areas where mental health programmes were in operation were selected for participation in this study. Data were gathered through administration of several questionnaires to participants and evaluation of the centers' functions. Data were analyzed using the descriptive statistic. Resutls indicated that implementation of National Mental Health Programmed and its integration into the PHC system has led to a major and deep change in the health workers attitude toward the basic principles of mental health and mental health services delivery in the rural areas as well as in people's knowledge of and their tendency to use mental health sercives instead of seeking traditional methods of treatment.