كشاورزي پايدار در مقايسه با كشاورزي متعارف: سنجش ايستارها

Sustainable Versus Conventional Agriculture: Measurement of Attitudes

مقوله پايداري جايگاه اصلي خود را به گونه‌اي فزاينده در طرحهاي توسعه پيدا كرده است. با وجود استفاده نابجا و گاه نادرست از واژه پايداري، دستيابي به آن در توسعه كشاورزي همواره از نكات مورد توجه مي‌باشد. هدف اين مقاله: 1) ترسيم و توصيف زيربناي اعتقادي و ارزشي دو جهان‌بيني از كشاورزي، يعني ديدگاه كشاورزي متعارف و ديدگاه كشاورزي پايدار، 2) تشريح ابزاري براي سنجش اعتقادات و ارزشهاي مطرح در اين دو ديدگاه، 3) سنجش گرايش كاركنان ترويج (كارشناسان و مروجين) و محققين وزارت كشاورزي نسبت به توسعه پايدار و 4) مقايسه گرايش كاركنان وزارت كشاورزي ايران با طرفداران كشاورزي پايدار و متعارف در كشور آمريكا مي‌باشد. ابزار تهيه شده در اين مطالعه در طي يك پيمايش ملي مورد استفاده قرار گرفته است. يك نمونه‌گيري تصادفي دو مرحله‌اي انجام شد كه در اولين مرحله آن يازده استان به طور تصادفي انتخاب گرديد و سپس در هر يك از استانهاي انتخابي يك نمونه ساده تصادفي از مروجين، كارشناسان ترويج و محققين كشاورزي براي مطالعه انتخاب شد. يافته‌ها حاكي از اين است كه از نظر گرايش به توسعه پايدار، بين كارشناسان ترويج، مروجين و محققين كشاورزي، اختلاف معني‌داري وجود ندارد. اطلاعات مربوط به مطالعه‌اي مشابه از كشور آمريكا، به منظور مقايسه در اين تحقيق مورد استفاده قرار گرفت. گروه طرفداران كشاورزي پايدار با بالاترين ميانگين امتياز و گروه فروشندگان سموم كشاورزي در كشور آمريكا با پائين‌ترين ميانگين امتياز در دو كرانه بالا و پائين اين مقايسه قرار گرفتند. ميانگين گرايش نسبت به توسعه پايدار در سه گروه كاركنان وزارت كشاورزي به طور قابل توجهي پائين‌تر از گروه طرفداران كشاورزي پايدار در كشور آمريكا بود. عدم وجود اختلاف معني‌دار بين امتيازات گروههاي كاركنان وزارت كشاورزي با گروه فروشندگان سموم كشاورزي در آمريكا نشان دهنده پائين بودن گرايش كاركنان نسبت به توسعه پايدار مي‌باشد. با توجه به چالشي كه كشاورزان ايراني در دهه آينده جهت تأمين غذاي كشور با آن مواجه هستند و همچنين با توجه به اهميت نقش كاركنان وزارت كشاورزي در دستيابي به توسعه پايدار كشاورزي،‌ ايجاد تغييرات مطلوب در دانش، ايستارها و مهارتهاي كاركنان بخش ترويج و تحقيقات اين وزارتخانه، از پيشنهادهاي مؤكد اين پژوهش است.

Sustainability has become a part of the language of almost all development projects. Although, in many instances it has been overused and misused, attaining sustainability in agricultural development is always one of our concerns. This paper aims (1) to clarify and describe the core beliefs and values underlying the two opposing world views of agriculture, i.e., “conventional agricultural paradigm” and “sustainable agricultural paradigm” (2) to describe an instrument developed to measure the basic beliefs and values assumed to constitute the two competing paradigms (3) to measure the adherence of extensionists and researchers of the Ministry of Agriculture towards sustainable agriculture and (4) to compare the adherence to alternative paradigms against conventional agricultural paradigms of Iranian groups with permaculture groups and agricultural chemical dealers of USA. The instrument was used in a nation wide survey. A two-stage random sample was used. In the first stage, 11 provinces were randomly selected and then in each of the selected provinces a simple random sample of extension agents, extension experts and agricultural researchers were selected for the study. The findings indicated that there is no significant difference among agricultural researchers, extension agents and extension experts in their mean endorsement score of sustainable agriculture. Data from a similar study in the USA were used to provide a means of comparison. Two extreme groups were selected, permaculture group with strong sustainable agricultural score and agricultural chemical dealers with lowest mean scores of sustainable agriculture. The mean scores of sustainable agriculture adherence of three Iranian groups were considerably lower than that of the USA permaculture group. However, there was no significant difference between three Iranian groups and USA agricultural chemical dealers which indicates low adherence of Iranian sample to sustainable agriculture. Considering the challenges Iranian farmers face for food production in the next decade and the role of the Ministry of Agriculture personnel, recommendations are put forth for changing knowledge, attitudes and skills of agricultural researchers and extensionists.