جايگزيني منابع پروتئين گياهي به جاي پودر ماهي در تغذيه قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss)

Replacement of Fish Meal by Different Sources of Plant Protein in the Diet of Rainbow Trout ( Oncorhynchus mykiss)

براي بررسي اثر جايگزيني منابع پروتئين گياهي به جاي پودر ماهي بر عملكرد ماهي قزل آلاي رنگين كمان، 3 منبع پروتئين گياهي شامل كنجاله‌هاي سويا، آفتابگردان و پنبه دانه در 4 سطح جايگزيني 10، 20، 30 و 40 درصد به جاي پودر ماهي، در قالب طرح كاملاً تصادفي به روش فاكتوريل 4 × 3 به علاوه يك شاهد در سه تكرار مورد استفاده قرار گرفت. كليه جيره‌ها هم‌انرژي و هم‌پروتئين بود. تعداد 780 قطعه ماهي قزل آلاي رنگين كمان انتخاب و در 39 قفس (هر قفس 20 قطعه ماهي) جاي گرفتند و پس از 2 هفته سازگاري، به مدت 46 روز با 13 جيره آزمايشي تغذيه شدند. اين جايگزيني سبب تفاوت معني‌داري در معيارهاي مورد ارزشيابي در مقايسه با جيره شاهد نشد. ماهيان تغذيه شده با جيره‌هاي حاوي 30 و 40 درصد كنجاله پنبه دانه، وزن بيشتر، عملكرد رشد بهتر و ضريب تبديل كمتري نسبت به ماهيان تغذيه شده با ساير جيره‌ها داشتند، ولي اين تفاوت معني‌دار نبود. بدون در نظر گرفتن سطح جايگزيني، مقايسه ماهيان تغذيه شده با 3 منبع پروتئين گياهي مختلف نشان داد كه ماهيان تغذيه شده با جيره محتوي كنجاله آفتابگردان به طور معني‌داري (0/01 > p) ميانگين وزن و نسبت بازده پروتئين كمتر، عملكرد رشد پايين‌تر و ضريب تبديل بالاتري نسبت به ماهيان تغذيه شده با جيره‌هاي محتوي كنجاله‌هاي سويا و پنبه دانه داشتند. وزن نسبي كبد ماهيان تغذيه شده با جيره سويا به طور معني‌داري (0/01 > p) بيش از ماهيان تغذيه شده با جيره‌هاي پنبه دانه بود. جايگزيني جزيي كنجاله پنبه دانه، سبب دسترسي به انرژي بيشتر و بهبود عملكرد ماهي قزل آلاي رنگين كمان گرديد. به هر حال جيره‌هاي محتوي كنجاله سويا تأثير چنداني بر عملكرد قزل آلاي رنگين كمان نداشت. اين نتايج نشان مي‌دهد كه كنجاله‌هاي پنبه دانه و سويا مي‌توانند به عنوان منبع جايگزين مناسبي براي پودر ماهي در جيره‌هاي قزل آلاي رنگين كمان توصيه شوند.

A 46-day feeding trial was conducted with rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) to examine the effects of partial substitution of plant protein sources with fish meal in diets. Three different sources of plant protein including soybean, sunflower and cottonseed meals were substituted by fish meal at four levels of 10, 20, 30 and 40 percentages. Each diet was assigned to triplicate groups of fish in a completely randomized design as a 3×4 factorial arrangement, with a control diet. Seven hundred and eighty fish were used in this trial. Twenty fish were randomly assigned to each of 39 pens and were acclimated in these pens to the experimental conditions two weeks before treatments began. This substitution caused no significant differences in all the criteria measured with control diet. Fish fed diets of 30 and 40 percent soybean meal substitution showed greater weight gain and better growth performance, lower FCR and higher PER values in comparison with the fish receiving other diets, although the differences were not significant. Irrespective of substitution levels, comparison of fish fed by three different sources of plant protein in their diets showed that the fish fed diet containing sunflower meal had significantly (p<0.0l) lower final mean weight and growth performance, higher FCR and lower PER than the fish receiving soybean and cottonseed meal diets. Relative liver weight of fish receiving soybean meal diets was significantly (p<0.0l) higher than those fed with cottonseed meal diets, but the difference was not significant when compared with the fish fed with the sunflower meal diets. Partial replacement of cottonseed meal resulted in a higher energy availability to fish and also better performance of fish. However, diets containing soybean meal showed not much effects on performance of rainbow trout. These results indicate that cottonseed and soybean meals can be recommended as a suitable and fish meal-sparing ingredient in diets for rainbow trout.