تأثير آموزش حل مسئله به مادران بر فرايندهاي خانوادگي و شيوه هاي فرزند پروري آنها

Effect of Teaching Problem Solving to Mothers on Family Processes and Parenting Styles

زمينه و هدف: امروزه سبك­ هاي ارتباطي خانواده و نحوه ارتباط والد- كودك، از آموزش­ هاي حل مسئله تأثير مي ­­پذيرد. هدف مطالعه حاضر بررسي تأثير آموزش حل مسئله به مادران بر شيوه­ هاي فرزندپروري و فرايندهاي خانوادگي است. روش: پژوهش حاضر از نوع شبه­ آزمايشي با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون تك‌گروهي است. جامعه آماري مشتمل بر مادران دانش‌آموزان پيش ­دبستاني و دبستاني شهر تهران در سال 1392 بود. نمونه مورد مطالعه شامل 55 نفر از مادران اين دانش ­آموزان بود كه به روش نمونه ­گيري در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع ­آوري داده ­ها از دو پرسشنامه سبك ­هاي فرزندپروري بامريند (1967) و مقياس فرايندهاي خانوادگي ساماني (1386) استفاده شد. يافته­ ها: يافته ­ها نشان دادند شركت در دوره آموزش مهارت­ هاي حل مسئله اثر مثبتي بر عملكرد شركت ­كنندگان در سبك ­هاي فرزندپروري و فرايندهاي خانوادگي آنها داشته است؛ به‌طوري‌كه اين برنامه منجر به بهبود مهارت ارتباطي، انسجام و احترام متقابل، و مهارت مقابله والدين شده و سبب كاهش استفاده والدين از شيوه­ هاي فرزندپروري سهل‌گيرانه و مستبدانه شده است. نتيجه­ گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر آموزش مهارت‌هاي حل مسئله به منظور بهبود سبك ­هاي فرزندپروري و كيفيت ارتباط­ هاي بين ­فردي درون خانواده و فرايندهاي خانوادگي پيشنهاد مي­ شود. شركت در اين برنامه با بهبود روابط و تغيير شيوه­ هاي فرزندپروري سهل ­گيرانه و مستبدانه مي­ تواند موجب افزايش تجربه پيامدهاي مطلوب توسط فرزندان، بهبود كيفيت روابط والد- فرزند و تبعات مطلوب رواني و اجتماعي گردد. به اين ترتيب، مداخله حاضر را مي‌توان به‌عنوان مداخله­اي مفيد به درمانگران­ پيشنهاد كرد.

Background and Purpose: Nowdays, relationship among family members is affected by the problem solving training. The purpose of the present research was to study the efficacy of problem solving teaching on parenting styles and family processes. Method: The present study plan was pseudo-experimental research method with one group pre-post design. The study population consisted of mothers of preschool and elementary school students. Sampling method used was available sample. Participants included 55 mothers of students in Tehran. For data gathering, Baumrind parenting style (Baumrind, 1967) and family processes questionnaires (Samani, 1995) were used. Results: Findings showed that attending in the problem solving workshops had positive effects on the subjects` performance in the area of parenting styles and family processes. So that it leads to improved communication skills, integrity and mutual respect and coping skills as well as permissive and authoritarian parenting styles changed in the desirable direction. Conclusion: Problem solving skills training can be suggested to improve parenting styles and family processes. Attending in the current program with improving parenting ways can result to increase positive experiences by children and following that psycho-social benefit. Thus, the current intervention can suggest as a promising one to clinicians.