مطالعه اضطراب اجتماعي، خودپنداشت، و تصوير بدن در دانش‌آموزان با آسيب بينايي

Investigating Social Anxiety, Self-Image, and Body Image among Students with Visual Impairment

زمينه و هدف: بدون بينايي درك فرد از دنياي اطرافش متفاوت خواهد بود و همين مشكل مي‌تواند به مشكلات عاطفي و اجتماعي مانند اضطراب اجتماعي و خودپنداشت منفي در او منجر شود. اين پژوهش با هدف مطالعه اضطراب اجتماعي، خودپنداشت، و تصوير بدن در دانش‌آموزان با و بدون آسيب بينايي انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر توصيفي از نوع علي- مقايسه‌اي بود. جامعه آماري شامل تمامي دانش‌آموزان پسر شهر تهران بود كه در سال تحصيلي 96-95 مشغول به تحصيل بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 70 دانش‌آموز 14-18 ساله پسر با آسيب بينايي بود كه به روش نمونه‌گيري در دسترس از مجتمع نابينايان شهيد محبي انتخاب شدند. گروه مقايسه 70 نفر از دانش‌آموزان بدون آسيب بينايي بودند كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي تصادفي از مدارس شهر تهران انتخاب شدند. جهت جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه‌هاي سياهه اضطراب اجتماعي (كانر و همكاران، 2000)، آزمون تن فيشر (فيشر، 1970)، و مقياس خودپنداشت كودكان (پيرز، 1969) استفاده شد. جهت تجزيه‌وتحليل داده‌ها از آزمون تحليل واريانس چند‌متغيري استفاده شد. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه در متغيرهاي اضطراب اجتماعي، خودپنداشت، و تصوير بدن بين دانش‌آموزان با و بدون آسيب بينايي تفاوت معناداري وجود دارد (0/01 > p). نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه نشان داد كه افراد با آسيب بينايي در معرض اضطراب اجتماعي بالاتر، خودپنداشت پايين‌تر و تصوير بدن منفي‌تري نسبت به همتايان بدون آسيب بينايي هستند؛ بنابراين بايد با طراحي برنامه‌هاي آموزشي مناسب براي والدين و معلمان، به پرورش حس مثبت بودن، جرئت‌مندي، و صميمي بودن در كودكان با آسيب بينايي پرداخت.

Background and Purpose: Without the eyesight, individuals’ perception of the surrounding world is different, and this can lead to emotional and social problems such as social anxiety, low self-concept, and negative body-image. The purpose of this study was to study social anxiety, self-image, and body image in students with and without visual impairment. Method: The present study was a causal-comparative study. The statistical population included all male students in Tehran who were studying in the academic year of 2016-2017. The sample included 70 blind students aged 14-18 years old who were selected by convenience sampling method from Shahid Mohebbi Blind center. Also, a group of 70 normal students were selected by random cluster sampling from schools in Tehran. Social anxiety inventory (Conner, 2000), body image test (Fisher, 1970) and children’s self-concept scale (Piers, 1969) were used to collect data. Multivariate analysis of variance was used to analyze the data. Results: The results of this study showed that there is a significant difference in the social anxiety, self-concept, and body image between students with and without visual impairment (P ˂ 0.05). Conclusion: The results of this study showed that people with visual impairment are more exposed to higher social anxiety, lower self-concept and more negative body image than those without visual impairment. Therefore, by designing appropriate educational programs for parents and teachers, it should help to develop a sense of being positive, assertiveness and intimate in children with visual impairment.