مقايسه ويژگي هاي ترسيمي كودكان در خانواده هاي تك فرزند و چند فرزند بر اساس آزمون ترسيم خانواده

A Comparison of Drawing Characteristics of Children in Single Child and Several Child Families Based on Family Drawing Test

زمينه و هدف: آزمون ترسيم خانواده براي بررسي عملكرد خانواده، كيفيت دلبستگي كودك- والد، و رابطه كودك با ساير اعضاي خانواده مفيد است. هدف از انجام پژوهش حاضر، مقايسه ويژگي ­هاي ترسيمي كودكان خانواده ­هاي تك ­فرزند و چند­فرزند بر اساس آزمون ترسيم خانواده بود. روش: طرح پژوهش توصيفي، از نوع علّي مقايسه ­اي بود. جامعه آماري شامل تمامي كودكان خانواده­ هاي تك­ فرزند و چند­فرزند (دختر و پسر) 7 تا 10 ساله مراجعه ­كننده به مركز مشاوره و خدمات روان­ شناختي شهر ساري در بهار سال 1396 بود. نمونه­ شامل 14 كودك تك­فرزند و 16 كودك داراي خواهر و برادر هستند كه با توجه به تمايلشان براي ترسيم نقاشي خانواده از بين تمامي كودكان مراجعه­ كننده با روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش، آزمون ترسيم خانواده بود. جهت تحليل داده ­ها از مجذور خي استفاده گرديد. يافته­ ها: نتايج نشان داد كه بين كودكان در خانواده­ هاي تك ­فرزند و چند­فرزند در اولين شخص ترسيم­شده (05/0 ˂ p) و افزودن فردي جديد (0/05 ˂ p) تفاوت معنادار وجود دارد. در شاخص ­هاي ترسيمي تفاوت معناداري بين كودكان دو گروه مشاهده نگرديد. نتيجه ­گيري: ترتيب تولد و تعداد فرزندان يكي از عوامل مؤثر در شكل­ گيري شخصيت، ويژگي­ هاي عاطفي و رفتاري كودكان است و آزمون ترسيم خانواده ابزار مناسبي است تا كودكان در فضايي امن، انگيزه ­ها، ترس ­ها، و تمايلاتشان را بيان كنند.

Background and Purpose: Family drawing test is useful for investigate family performance, quality of child-parent attachment, and child relationship with other family members. The purpose of this study was a comparison of drawing characteristics of children in single child and several child families based on family drawing test. Method: Current study was causal-comparative and the statistical population consisted of all single child and several child families (girl and boy) referred to counseling and psychological services center in Sari city during spring of 2017. The sample consists of 14 single children and 16 children with brothers and sisters that were selected according their desire to draw a family drawing. The research tool was a family drawing test. Chi square was used for data analysis. Results: The results showed that there was a significant difference in the first person is drawn (P = 0.04) and drawing a new person (P = 0.011) between children in single child and several child families. Conclusion: The order of birth and the number of children is one of the effective factors in the formation of personality, emotional and behavioral characteristics of children, and the family drawing test is an appropriate tool for children expressing their motives, fears and their desires in a safe environment.