ارزيابي پراكنش گرد و غبار با استفاده از مدل پلوم گوس: مطالعه موردي كارخانه سيمان دورود

پخش گرد و غبار به‌عنوان مهمترين آلودگي ناشي از توليد سيمان شناخته مي‌شود. در اين مطالعه پراكنش گرد و غبار (PM10) حاصل از دودكش كارخانه سيمان دورود با استفاده از مدل گوس در شرايط مختلف جوي بررسي مي‌گردد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه، دستگاه Westech Instrument براي سنجش ذرات خروجي براساس استاندارد ISO-9096 به‌روش گراويمتريك به‌كار برده شد. مدل پلوم گوس براي تخمين پراكنش PM10 منتشره از دودكش كارخانه سيمان در فواصل زماني مشخص مورد استفاده قرار گرفت. نتايج حاصله با استاندارد 24 ساعته سازمان حفاظت محيط زيست آمريكا (EPA) مقايسه شد. اثر شاخص‌هاي هواشناسي شامل دما، سرعت باد و رطوبت نسبي نيز روي پراكنش گرد و غبار مورد بررسي قرار گرفت. نتايج: نتايج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد كه حداكثر و حداقل غلظت پيش‌بيني شده در هواي آزاد در فاصله 1800 و 500 متري در شرايط پايدار و كمي پايدار با مقدارµg/m³12/118 و µg/m³13/53 از منبع انتشار به‌دست آمد. كاهش سرعت باد و همچنين افزايش پايداري هوا نقش مهمي در افزايش غلظت ذرات گرد و غبار در فضاي اتمسفر اطراف كارخانه سيمان داشته است. نتيجه‌گيري: مقايسه نتايج حاصل از اين مطالعه با استاندارد EPA نشان داد كه در هيچ دوره نمونه‌برداري غلظت PM10 از استاندارد بالاتر نبوده است. بررسي‌هاي ميداني بيشتر به‌صورت سنجش PM10 در بالادست و پايين دست كارخانه سيمان و مقايسه نتايج با يافته‌هاي حاصل از مدل ضروري مي‌باشد.

The dispersion of particulate matter has been known as the most serious environmental pollutant from the cement plants. In this study, the dispersion of dust (PM10) from the stack of Doroud Cement plant was investigated using Gaussian plume model in different atmospheric conditions. Methods: In this study, westech instrument was used to measure PM10 level by gravimetric method based on ISO-9096 standard. The Gaussian plume model was used for predict PM10 concentrations in certain intervals. The results were compared with 24 hour EPA standard for PM10. The effect of meteorological parameters including temperature, wind speed and relative humidity on the PM10 dispersion were assessed. Results: The results showed that the maximum and minimum predicted concentrations in ambient air were obtained at the distance of 1800 and 500 meter from the source with concentrations of 118.12 and 53.13 μg/m³, respectively. The increment of wind speed and increasing of air stability had an important role in rising of dust in atmosphere surrounding of cement plant. Conclusion: The comparison of results with EPA standard showed that PM10 concentrations were not higher than standard during sampling period. The further field investigations to measure PM10 in upwind and downwind of cement plant and compare with the results of modeling are essential