تأثير شفقت درماني بر سازش يافتگي و شادزيستي دانش آموزان داراي رفتارهاي پرخطر

Effect of Compassion Therapy on Adjustment and Happiness of Students with High-Risk Behaviors

زمينه و هدف: عوامل زيادي در بروز رفتارهاي پرخطر دانش­ آموزان نقش دارد كه از آن جمله مي ­توان به فقدان مهارت­ هاي لازم جهت كنار آمدن با شرايط دشوار زندگي نام برد. از اين‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير شفقت ­درماني بر سازش ­يافتگي و شادزيستي دانش ­آموزان داراي رفتار پرخطر انجام شد. روش: طرح اين پژوهش آزمايشي و از نوع پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه است. جامعه ­ي آماري شامل تمامي دانش ­آموزان دختر پايه دهم رشته علوم انساني سال تحصيلي 96-95 شهر رشت بود كه 30 نفر به روش نمونه‌گيري خوشه ­اي چندمرحله ­اي انتخاب شده و به شكل تصادفي در دو گروه آزمايشي و گواه جايدهي شدند. برنامه شفقت ­درماني فقط براي گروه آزمايشي به مدت 8 جلسه 90 دقيقه ­اي اعمال شد ولي گروه گواه چنين مداخله ­اي را دريافت نكرد. ابزار مورد استفاده شامل مقياس خطرپذيري دانش ­آموزان ايراني (زاده محمدي، احمدآبادي و حيدري، 1390)، پرسشنامه سازش ­يافتگي ويژه دانش­آموزان دبيرستاني (سينها و سينگ، 1993) و پرسشنامه شادزيستي آكسفورد (آرجيل و لو، 1989) بود. داده‌ها از طريق تحليل كوواريانس چند­متغيره تجزيه‌وتحليل شد. يافته­ها: نتايج تحليل داده­ ها نشان داده است كه شفقت­ درماني بر شادزيستي و تمامي ابعاد سازش ­يافتگي شامل بعد اجتماعي و بعد آموزشي به‌غيراز بعد عاطفي اثربخش بوده است (0/001p<). نتيجه­گيري: بر اساس نتايج پژوهش حاضر به ­كار بردن شفقت ­درماني به دليل آموزش تكنيك ­هاي ذهن آگاهي و تقويت خودشفقت ­ورزي، تأثير مهمي بر زندگي دانش­ آموزان داراي رفتار پرخطر داشته و منجر به بهبود سازش‌يافتگي و شادزيستي آنان شده است.

Background and Purpose: Many factors contribute to the high-risk behaviors of students, including the lack of skills necessary to cope with difficult life situations. Therefore, the present study aimed to investigate the effect of compassion therapy on adjustment and happiness of students with high-risk behaviors. Method: The statistical population consisted of all female students from the 10th grade in the academic year of 2017-2018 in Rasht. 30 students were selected by multistage cluster sampling and randomly assigned to experimental and control groups. The compassion therapy program was only applied to the experimental group for 8 sessions of 90 minutes, but the control group did not receive such intervention. Iranian adolescents risk-taking scale (Zadeh Mohammadi, Ahmad Abadi & Heidari, 2011), adjustment inventory for school students (Sinha and Singh (1993), and Oxford happiness questionnaire (Argyle & Lu, 1989) were used to gather of data. Data analyzed by multivariate analysis of covariance. Results: The results of data analysis have shown that compassion therapy has been effective on happiness and all aspects of adjustment including social and educational dimensions except emotional dimension (p <0.001). Conclusion: Based on the results of this study, the use of compassion therapy due to the training of mindfulness techniques and enhancement of self-compassion has a significant impact on the lives of students with high-risk behaviors and led to an improvement in their adjustment and happiness.