فرا تحليل اثربخشي مداخلات روان شناختي و آموزشي بر كاهش نشانه هاي اختلال نافرماني مقابله اي

The Meta-Analysis of the Effectiveness of Psychological and Educational Interventions on the Reduction of Symptoms of Oppositional Defiant Disorder

زمينه و هدف: اختلال نافرماني مقابله ­اي الگويي از لج ­بازي، نافرماني و رفتار خصومت ­آميز و دشمني نسبت به بزرگترها است. درمان­ هاي متفاوتي تاكنون براي اين اختلال استفاده شده ­اند كه در گستره­ي روان­ شناختي و آموزشي هستند. هدف پژوهش حاضر بررسي فراتحليل اثربخشي اين الگوهاي آموزشي و روان­ شناختي است. روش: در مطالعه حاضر از روش فراتحليل به عنوان يك فن آماري جهت تعيين، جمع­ آوري، تركيب و خلاصه كردن يافته ­هاي پژوهشي مرتبط با اين الگوها استفاده شد. از بين همه پژوهش­ هاي انجام شده در ايران در بازه زماني سال­هاي 1387 تا 1395 مقالاتي كه داراي حجم مناسبي بوده و از لحاظ روش­شناختي مانند جامعه، حجم نمونه، روش تحقيق، روش نمونه ­گيري و ابزار اندازه­ گيري مورد پذيرش بودند در اين پژوهش گنجانده شدند كه در نهايت 15 پژوهش حايز ملاك ­هاي پژوهش بودند. ابزار پژوهش شامل چك­ ليست فراتحليل بود كه توسط محقق­ ساخته شد و از روش اندازه اثر كوهن براي دست­يابي به مقدار ارتباط كلي استفاده شد. يافته­ها: يافته ­هاي پژوهش نشان داد كه ميزان اندازه ­اثر كلي اين 15 مطالعه تحت مدل ثابت برابر با 361/0 است كه بر اساس تفسير ملاك كوهن، مقدار بالايي است. نتيجه ­گيري: باتوجه به اثربخشي بالاي مداخلات روان­شناختي و آموزشي مي­توان گفت كه مداخلات آموزشي و درمان­ هاي روان­ شناختي مي­ توانند در كاهش نشانه­ هاي اختلال نافرماني مقابله ­اي سهم عمده­اي داشته باشند.

Background and Purpose: Oppositional defiant disorder is a pattern of disobedience and hostility to adults. Different therapies have been used for this disorder, which are in the psychological and educational range. The purpose of this study is the meta-analysis of the effectiveness of psychological and educational interventions on the reduction of symptoms of coping disobedience disorder. Method: For this purpose, the meta-analysis method was used as a statistical method to determine, collect, combine and summarize the research results associated with these patterns. Among all the studies conducted in Iran between 2008 and 2016, the articles that are appropriate methodologically, such as society, sample size, research method, sampling method and measurement tools, have been included studied in the present study. Finally, 15 studies with the necessary criteria have been analyzed. Results: The results of the study showed that the overall effect size of these 15 studies under the constant model is equal to 0/361, which is high according to the Cohen criterion interpretation. Conclusion: Regarding the high effectiveness of psychological and educational interventions, it can be concluded that the educational interventions and psychological treatments can play a major role in reducing the symptoms of oppositional defiant disorder.