بررسي بيماري زغالي بلوط در جنگل هاي بلوط دچار خشكيدگي استان ايلام

Investigation on oak charcoal disease in dieback affected forests of Ilam province

در سال هاي گذشته خشكيدگي هاي درختان بلوط به طور گسترده اي در جنگل هاي زاگرس و به ويژه در استان ايلام روي داده است و بيماري زغالي بلوط طغيان كرده و موجب آسيب به درختان بلوط شده است. اين تحقيق به منظور شناسايي قارچ هاي بيماري زا، اثبات بيماري زايي و بررسي رفتار بيماري زايي آنها طي سال هاي 1394-1391 در سطح جنگل هاي استان ايلام اجرا شد. پس از جنگل گردشي و بازديدهاي ميداني متعدد در سطح جنگل هاي استان، نمونه هاي متعددي از نسوج آلوده درختان بلوط ايراني جمع آوري و به آزمايشگاه منتقل شد. سپس نمونه ها كشت شده و عوامل بيماري زا با استفاده از صفات مورفولوژيك و كليدهاي معتبر قارچ شناسي شناسايي شد. به منظور اثبات بيماري زايي قارچ هاي شناسايي شده، اقدام به مايه زني آنها به نهال هاي دوساله بلوط گرديد. در مرحله نهايي رفتار بيماري زايي قارچ ها بررسي شد. نتايج نشان داد كه قارچ هاي عامل بيماري زغالي در جنگل هاي استان ايلام شامل Biscogniauxia mediterranea و Obolarina persica مي باشند. قارچ هاي مذكور سبب بيماري نهال هاي بلوط مورد آزمايش و خشكيدگي قسمت هاي بالاتر از محل مايه زني شدند. بررسي رفتار بيماري زايي اين قارچ ها نشان داد كه آلودگي آنها از محل مايه زني شروع شده و انتشار آنها در چوب علاوه بر گسترش طولي، به صورت عرضي و شعاعي به سمت مغز چوب است، به طوري كه آوندهاي چوبي و آبكش را درگير مي كند. با توجه به اثبات بيماري زايي اين قارچ ها و تاثير آنها در ضعف و خشكيدگي درختان بلوط ايراني، مي توان با انجام عمليات آبخيزداري از وقوع تنش خشكي كه زمينه ساز تهاجم اين قارچ هاست، جلوگيري كرد و با حذف درختان كاملا آلوده و خشك مانع گسترش عامل بيماري در منطقه شد.

In recent years, widespread tree dieback simultaneously with charcoal oak disease have occurred in Zagros forest especially in Ilam province. They dramatically caused damage to oak trees. This research was carried out to identify pathogenic fungi, to prove the pathogenicity and to investigate their pathogenic behavior during 2012-2015 in the forests of Ilam province. After several field observations across the forests of Ilam province, several samples were collected from infected parts of Persian Oak trees and transferred to the laboratory. Then, the samples were cultured to screen the pathogenic agents identified using morphological traits and validated by fungi keys. In order to prove the pathogenicity of the identified fungi, they were inoculated on two-year-old oak seedlings. In the final stage, the pathogenic behavior of fungi was studied. The results showed that fungi causing charcoal diseases in the forests of Ilam province were Biscogniauxia mediterranea and Obolarina persica. Furthermore, the fungi caused the disease on oak seedlings with dieback symptoms on the sections areas above the inoculum site. The study of the pathogenicity behavior of these fungi showed that their contamination began from inoculation site and developed in the wood, in addition to longitudinal extension, the hyphae colonized in transverse and radial directions towards the heartwood, so that it affects the xylem and phloem vessels. Considering the pathogenicity prove of these fungi and their contribution to the weakness and dieback of Persian oak trees, it would be possible to reduce the oak losses by eradicating the dead trees to prevent fungal spore spreading in the region.