مقايسه اثربخشي روش تدريس فعال تعاملي و سنتي در رضايت مندي و يادگيري درس بيوشيمي باليني دانشجويان داروسازي

The Comparison of Active Cooperative and Traditional Teaching Methods in Pharmacy Students' Satisfaction and Learning of Clinical Biochemistry

زمينه و هدف: بيوشيمي باليني از جمله دروسي است كه علاوه بر بيوشيمي پايه در كوريكولوم دانشجويان رشته داروسازي برنامه ريزي شده و يادگيري عميق و تفهيمي آن، مي تواند در تخصص حرفه اي داروسازي نقش مهمي داشته باشد. با توجه به مشكل در فراگيري و ماندگار بودن اين درس و جهت ايجاد علاقه بيشتر در دانشجويان، پژوهش حاضر، تدريس بيوشيمي باليني به دو روش فعال تعاملي و تدريس سخنراني استاد محور را مورد مقايسه قرار مي دهد. روش بررسي: اين مطالعه به روش نيمه تجربي بر روي 65 نفر دانشجوي ترم 5 داروسازي در ارائه درس دو واحدي بيوشيمي باليني دانشگاه علوم پزشكي اصفهان طي نيمسال اول 92-91 انجام گرفت.ابتدا دانشجويان در مورد روش تدريس تعاملي توجيه شدند و سپس به گروههاي 7-5 نفره تقسيم‌بندي شده و به هر گروه يكي از مباحث درسي انتخابي محول گرديد و يك نفر از گروه، مبحث موردنظر را براي ديگر دانشجويان در كلاس تدريس ‌كرد. كليه مراحل آماده سازي و ارائه درس، زير نظر استاد انجام مي گرفت. ميزان رضايتمندي دانشجويان از روش تعاملي از طريق پرسشنامه محاسبه گرديد. همچنين به منظور مقايسه كاملتر اين دوروش، نمرات آزمون اين دانشجويان، با دانشجويان ترم 5 نيمسال اول 91-90 كه تنها روش تدريس اعمال شده براي آنها، روش استادمحور بود، مورد مقايسه قرار گرفت. تجزيه و تحليل داده ها به روش t-test و مربع كا و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفت. يافته ها: نتايج حاصل از نظرسنجي از دانشجويان نشان مي دهد كه ميانگين نمره رضايتمندي دانشجويان از روش مشاركتي، 64 درصد است. همچنين ميانگين نمره حاصل از تاثير اين روش در ايجاد انگيزه و علاقه به درس بيوشيمي برابر با 62.2 درصد، در يادگيري موثرتر 66.2 درصد و در تشويق دانشجويان براي مشاركت در كار گروهي 57درصد ميباشد. اختلاف معني داري بين ميانگين نمرات امتحان پايان ترم بين دو گروه مشاهده نگرديد. نتيجه گيري: از آنجا كه 5/73 درصد از دانشجويان مورد بررسي، بيوشيمي را به عنوان يكي از دروس مهم و مفيد در رشته تحصيلي خود ميدانند و براساس ميزان رضايتمندي دانشجويان در استفاده از روشهاي تدريس متنوع در يادگيري بهتر و موثر اين درس كه برابر با 5/76درصد ميباشد و باتوجه به ميزان 64 درصدي رضايت دانشجويان از روش تدريس تعاملي كه بيشتر از روش سخنراني توسط استاد است، پيشنهاد ميشود كه در تدريس بيوشيمي كه از دروس پايه اي براي رشته هاي زيرگروه پزشكي است، از روش هاي متنوع تدريس و روشهايي كه در آنها دانشجو در يادگيري خود مشاركت دارد، استفاده شود. نتايج اين پژوهش ميتواند نقطه شروعي باشد براي تغيير رويكرد آموزشي از «استاد محوري» به «دانشجو محوري» و از «ياددهي استاد» به «يادگيري دانشجو » باشد.

Introduction: Clinical biochemistry is one of the courses which have been arranged for pharmacy students. Its deep learning and understanding could be the foundation for their expertise. According to the problem in deep learning of this lesson and in order to generate more interest among affiliate students, the present study aimed to compare the evaluation of teacher- based method to cooperative active learning method. Method: This study has been conducted as semi-experimental based on 65 pharmacy students in 5th semester, during presenting clinical biochemistry course (2- unit) at Isfahan University in the 2012-2013. Some subjects were thought as teacher based lectures and some of them were presented by student's seminars. Satisfactory score of student of cooperative method was calculated by a questionnaire. Because of more exact comparing this method with traditional method , it was compared the mean of scores of final exam of these student to pharmacy students in 5th semester 2011-2012 that were thought just with traditional method. Results: The average of satisfactory score for students in cooperative method was 64 percent. The questions were categorized in three different categories, namely motivation, learning and cooperation. These three areas were evaluated based on the student's questionnaire and their answers. The average emanated from the effect of this method in motivating students in biochemistry is 62.2%, in more effective learning is 66.2%, and in motivating students to cooperate in team work is 57%. There is not a significant difference between the final score of two groups. Conclusion: Since 73.5% of students think biochemistry is one of the important and useful lessens in their field and based on students' satisfaction in using of various teaching methods in better and effectiveness learning equal 76.5%, and Due to the percentage satisfaction students of cooperating teaching method that is 64% that is more than the professor lecture method, it is proposed to use of various and cooperative methods in biochemistry teaching. These results can be the starting point for change of the teaching of "teacher- centered "to "student-centered".