پديد آورندگان :
ظفرپور ،زهرا دانشگاه ياسوج- دانشكده كشاورزي , يدوي، عليرضا دانشگاه ياسوج- دانشكده كشاورزي , دهداري ،اشكبوس دانشگاه ياسوج- دانشكده كشاورزي , بلوچي ،حميدرضا دانشگاه ياسوج- دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
پتاسيم , محتواي نسبي آب , قندهاي محلول , پرولين
چكيده فارسي :
ين آزمايش به منظور بررسي تأثير تنش خشكي بر پرولين، قندهاي محلول، محتواي نسبي آب برگ، غلظت يونهاي سديم و پتاسيم برگ، نشت الكتروليت‌ها از برگها و عملكرد دانه در ارقام بهاره كلزا در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه ياسوج طي بهار سال 1389 انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. در اين آزمايش، ژنوتيپهاي كلزا شامل شش ژنوتيپ ( CR3189 ، CR3250 ، Kosa ، Kroko ، Marnoo و Regent ) و تيمار آبياري در سه سطح (آبياري پس از 10، 40 و 70 درصد تخليه رطوبتي خاك) مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه برهمكنش اثر آبياري و ژنوتيپ بر تمامي صفات مورد ارزيابي، بجز غلظت پتاسيم، معنيدار بود. مقايسه ميانگين تيمارها نشان داد كه در تمامي ژنوتيپها، ميزان پرولين، قندهاي محلول، غلظت يون سديم و نشت الكتروليت‌ها از برگها در اثر تنش خشكي افزايش يافت، ولي ميزان پتاسيم و محتواي نسبي آب برگ كاهش يافت. در ميان ژنوتيپها ، در هر سه سطح آبياري، بيشترين عملكرد دانه (به ترتيب 86/0، 58/0 و 34/0 گرم در بوته) مربوط به ژنوتيپ Kosa بود كه از ميزان نشت الكتروليت و غلظت سديم برگ كمتري برخوردار بود و همچنين ميزان پرولين، پتاسيم و محتواي نسبي آب برگ بيشتري داشت. ژنوتيپ Regent كمترين مقدار پتاسيم، پرولين، محتواي نسبي آب برگ و عملكرد دانه و بيشترين نشت الكتروليت و محتواي سديم را دارا بود. كمترين عملكرد دانه در سطح آبياري 10%، در ژنوتيپ CR3250 (47/0 گرم در بوته) و در سطوح آبياري 40% و 70% در ژنوتيپ Regent (به ترتيب با ميانگين‌هاي 33/0 و 19/0 گرم در بوته) مشاهده شد. در مجموع، بر اساس نتايج حاصله، در بين ژنوتيپهاي مورد مطالعه، ارقام Kosa و Regent به ترتيب متحمل و حساس به تنش خشكي شناخته شدند.
چكيده لاتين :
This experiment was conducted in 2010 in order to study the effect of drought stress on proline, soluble carbohydrates, relative water content, concentration of potassium and sodium of leaf, electrolytes leakage from leaves and grain yield of spring rapeseed cultivars in Research Greenhouse of Yasouj University, Yasouj, Iran. The experiment was factorial, based on completely randomized design with three replications. In this research, six genotypes of spring rapeseed (CR3189, CR3250, Kosa Kroko, Marnoo and Regent) and irrigation treatment at three levels (irrigation after 10, 40 and 70% depletion of soil moisture) were studied. Results showed that interaction of irrigation and genotype had significant effect on all traits, except potassium concentration. Comparison of average values of treatments showed that in all genotypes, the proline content, soluble carbohydrates, sodium concentration and electrolytes leakage from leaves were increased due to drought stress, but potassium concentration, relative water content and grain yield were decreased. Among the genotypes, at all three levels of irrigation, the maximum grain yield (0.86, 0.58 and 0.34 g/plant, respectively) was related to Kosa cultivar, which had less electrolyte leakage and sodium concentration, but higher proline content, potassium concentration and relative water content. Regent cultivar had the lowest potassium concentration, proline, relative water content and grain yield and also had the highest electrolytes leakage and sodium concentration. The lowest grain yield at 10% irrigation level (0.47 g/plant) was in CR3250 genotype and at 40% and 70% irrigation levels (0.33 and 0.19 g/plant, respectively) was observed in Regent genotype. Overall, based on the obtained results, Kosa and Regent cultivars were identified as tolerant and susceptible to drought stress, respectively.
