طراحي مدل بودجه ريزي بر مبناي عملكرد (مورد مطالعه: دانشگاه تربيت مدرس)

Performance-Based Budget Modeling: Case Study; Tarbiat Modares University (Text in Persian)

لزوم تغيير ساختار بودجه ريزي دانشگاهي از برنامه اي به عملكردي سبب شد تا مطالعه هاي بسياري در پي الزامات اين تغيير صورت پذيرد. با بررسي مباني نظري موضوع، مدل رياضي كه دربرگيرنده ساختار دوگانه بودجه ريزي بر مبناي عملكرد (PBB) در دانشگاه باشد، مشاهده نشد. از اين رو هدف اين پژوهش ارائه مدل PBB بوده به نحوي كه از يك سو تخصيص بودجه به برنامه ها براساس اهميت هر برنامه و از سوي ديگر تخصيص بودجه به دانشكده ها بر اساس سرانه دانشجويي مصوب وزارت علوم، تحقيقات و فناوري مورد توجه قرار گيرد. با درنظرگرفتن معيارهاي گوناگون در دانشگاه، مدل برنامه ريزي آرماني PBB در دانشگاه طراحي شد. نكته مهم در طراحي مدل، استفاده از ضريب كارايي- محاسبه شده براساس رويكرد تحليل پوششي داده ها (DEA) با مدل پايه CCR نهاده گرا- جهت تعيين ضريب اهميت هر گروه آموزشي به منظور تخصيص بودجه به آن است. همچنين وزن آرمان ها و ميزان اهميت هر برنامه براساس مقايسات زوجي توسط خبرگان تعيين شد. اين مدل رياضي داراي 5 آرمان، 896 محدوديت و 507 متغير تصميم است. به منظور نمايش قابليت هاي مدل طراحي شده، از داده هاي مالي سال 1389 دانشگاه تربيت مدرس استفاده شد. نتايج حل مدل و مقايسه با داده هاي واقعي ، بيانگر بهبود قابل ملاحظه در ميزان دستيابي به آرمان ها و تابع هدف است. اين امر قابليت بالاي مدل را در تخصيص بهينه بودجه دانشگاه نشان مي دهد.

The necessity of restructuring university budgeting from program-based to performance-based budgeting (PBB) leads many studies to be conducted. Reviewing the literature، we observed that there is no mathematical model including Dual PBB Structure in University. The purpose of this paper is to construct a PBB model for university so that the budget is allocated not only to plans based on their priorities، but also to faculties based on approved student per Capita by the Ministry of Sciences، Researches and Technology. Considering the various criteria in the university system، we build a PBB Goal programming (PBBGP) model for university. A significant point in PBBGP modeling is to use performance Indicators--calculated based on data envelopment analysis approach (DEA) regarding a basic model of input-oriented CCR— determined the importance coefficient for each educational groups in order to allocateing budget. In addition، the weights of Goals and the priority of each plan were determined using some paired comparison questionnaires completed by experts. The PBBGP model has 5 goals، 896 constraints and 507 decision variables. TMU financial data in 1389 were used to indicate PBBGP model capabilities. The comparison between actual data in the university budget system and results acquired from model represents a considerable improvement in achievement of goals and objective function. This shows High capabilities of PBBGP model to Optimal Allocation of Budget.