ارتباط بين سواد سلامت مادران باردار با مراقبت‌هاي دوران بارداري و پيامد آن

Association between maternal health literacy level with pregnancy care and its outcomes

مقدمه: سواد سلامت مادران در دوران بارداري بيانگر مهارت‌هاي اجتماعي و شناختي است كه انگيزه و توانايي آن‌ها را براي دريافت و استفاده از آگاهي‌هاي مفيد نشان مي‌دهد. مطالعه حاضر با هدف تعيين ارتباط بين سطح سواد سلامت مادري با مراقبت‌هاي دوران بارداري و پيامد آن انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه توصيفي - تحليلي به روش مقطعي در سال 1394 بر روي 120 زن باردار مراجعه‌كننده به مركز بهداشتي درماني شهرستان مشهد جهت انجام مراقبت‌هاي معمول دوران بارداري انجام شد. افراد به روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي- چند مرحله‌اي انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها، پرسشنامه سواد سلامت مادري و نتايج بارداري (MHLAPQ) بود. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 15) و آزمون‌هاي آماري تحليلي، آزمون تي، آنووا، توكي و همبستگي پيرسون انجام شد. ميزان p‌ كمتر از 0/05 معني‌دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: ميانگين نمره سواد سلامت مادران باردار 7/54±42/47 بود؛ به‌طوري‌كه كمترين سطح 21 و بيش‌ترين آن 56 بود. همچنين بين سواد سلامت مادران با سطح تحصيلات، محل زندگي، درآمد ماهيانه خانوار، تعداد بارداري، زمان شروع مراقبت‌ها، تعداد مراقبت انجام شده در طول بارداري، وزن هنگام تولد نوزاد، مصرف مكمل‌ها و آنمي ‌ارتباط معني‌داري وجود داشت (0/05>p). بر اساس ضريب همبستگي پيرسون، بين سواد سلامت و نتيجه بارداري ارتباط مثبت معناداري وجود داشت (0/01>p). ولي سن مادر با سواد سلامت و نتيجه بارداري ارتباط معني‌داري نداشت. نتيجه‌گيري: بين سواد سلامت مادران و مراقبت‌هاي دوران بارداري، نتيجه بارداري و وزن هنگام تولد ارتباط معناداري وجود دارد، كه لزوم توجه بيشتر به سواد سلامت مادري در برنامه‌هاي ارتقاء سلامت را نشان مي‌دهد.

Introduction: Maternal health literacy during pregnancy represents the cognitive and social skills which determine the motivation and ability of women to gain and apply the useful knowledge. This study was performed with aim to investigate the association between maternal health literacy level with pregnancy care and its outcomes. Methods: This descriptive-analytical and cross-sectional study was performed in 2015 on 120 pregnant women referred to health centers of Mashhad to perform prenatal care. The subjects were selected by multistage randomized cluster sampling method. Data was collected by using Maternal Health Literacy and Pregnancy Outcome Questionnaire (MHLAPQ). Data was analyzed by SPSS software (version 15) and descriptive statistics, t-test, ANOVA, Tukey and Pearson correlation. PResults: The mean score of maternal health literacy was 42.47±7.54, so that the least score was 21 and the most 56. There was significant relationship between maternal health literacy and educational level, incomes, living place, number of pregnancy, time of starting care and the number of care taken during pregnancy, birth weight, supplements consumption and anemia (P<0.05). Pearson correlation coefficient showed significantly positive relation between health literacy and pregnancy outcomes (P<0.001). But there were no significant relation between maternal age with pregnancy outcomes and health literacy. Conclusion: There is significant relationship between maternal health literacy with prenatal care, pregnancy outcomes and birth weight that shows the necessity of more attention to maternal health literacy in health promotion programs.