بررسي ميزان منافع درك شده بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي در رابطه با رفتارهاي بهداشتي دهان و دندان در زنان باردار در‌ شهر مشهد سال 1391

Perceived Benefits Based on the Health Belief Model in Oral Health Related Behaviors in Pregnant Women, Mashhad, 2012

مقدمه: بهداشت مناسب دهان و دندان در دوران بارداري براي سلامت مادر و جنين ضروري است. مطالعه حاضر با هدف تعيين منافع درك شده بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي در رابطه با رفتارهاي مراقبت از دهان و دندان انجام شد. روش‌كار: اين مطالعه توصيفي در سال 1391 بر روي 220 مادر باردار مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني شهر مشهد انجام شد. نمونه گيري به روش احتمالي چند مرحله اي (طبقه اي و خوشه اي) صورت گرفت. ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه منافع درك شده بر اساس الگوي اعتقاد بهداشتي بود. داده ها پس از گردآوري با استفاده از نرم افزار آماري SPSS (نسخه 11/5) و آزمون هاي آمار توصيفي و تحليلي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. ميزان p كمتر از 0/05 معني دار در نظر گرفته شد. يافته‌ها: ميانگين سني افراد مورد مطالعه 3/68± 25/96 سال و سن بارداري آنان بين 6 تا 28 هفته بود. ميانگين مدت بارداري افراد 5/2± 17/78 هفته بود. سطح تحصيلات اكثر افراد (53/47%) در حد ديپلم و ميزان درآمد 186 نفر (84/72%) از افراد در حد كفاف بود. منافع درك شده افراد در حد متوسط و عملكرد آنان در زمينه مراقبت دهان و دندان در حد ضعيف بود. مهمترين منافع ذكر شده توسط مادران، در امان ماندن از عوارض سوء (50%)، كاهش هزينه هاي اضافي (25%)، كاهش بوي بد دهان (20%) و كمترين منافع، كاهش پوسيدگي دندان (5%) بود. بين منافع درك شده، سطح تحصيلات و عملكرد ارتباط معني داري مشاهده نشد (0/2=p). نتيجه‌گيري: ميزان درك زنان باردار ازمنافع حاصل از رعايت بهداشت دهان و دندان در جامعه در حد متوسط است و با توجه به اينكه زنان مبتلا به عفونت لثه و دندان، 7 برابر بيشتر در معرض خطر تولد نوزاد كم وزن مي باشند؛ لذا نياز به برنامه هاي آموزشي ويژه جهت ارتقاء رفتارهاي بهداشتي و بهبود وضعيت پريودنتال زنان باردار در مراكز بهداشتي درماني احساس مي شود.

Introduction: Oral hygiene during pregnancy is essential for the health of mother and fetus. This study was aimed to determine the perceived benefits based on the health belief model in oral health related behaviors. Methods: This descriptive study was conducted on 220 pregnant women who were referred to health centers of Mashhad, Iran in 2012. A multi-stage sampling method (stratified and clustered) was used. Data collection tool was a questionnaire perceived benefits based on health belief model. Data were analyzed using SPSS software version 11.5 and statistical descriptive and analytical tests. P value less than 0.05 was considered statistically significant. Results: Mean age of patients was 25.96±3.68 years with gestational age of 6-28 weeks. Mean of gestational age was 17.78±5.2 weeks. The degree of most patients (53.47%) was diploma, and 186 women (84.72%) had enough income. Their perceived benefits were moderate and their performance in oral care was poor. The main benefits cited by mothers were to stay away from adverse effects (50%), decrease additional costs (25%), reduce bad breath (%20) and less benefits was reduce tooth decay (5%). No significant relationship was between perceived benefits, education level and performance (p=0.2). Conclusions: Pregnant women perception of oral hygiene benefits is moderate. Given to the low birth weight occurred 7 times more in women who had gum and tooth decay, the need for essential training programs in health centers seems necessary to improve health behaviors and periodontal status in pregnant women.