چكيده فارسي :
حديث، يكي از اركان مهم علم و عمل مسلمانان است و رجوع به آن از امور بايسته براي دستيابي به بايد و نبايدهاي ديني است. از آنجا كه حديث، مشتمل بر الفاظ و جملات است، براي دستيابي به مدلول حديث، چاره اي جز مراجعه به الفاظ تشكيل دهندۀ آن نيست. از سويي ديگر، الفاظ نيز گاهي با وجود يك ريشه و اصل معنايي، در معاني متفاوت بنا بر اسباب و دلايلي مانند سياق و مجازگويي، گاهي با حفظ ساختار صرفي و گاه با تفاوتهايي در ساختار صرفي، به كار ميروند، شناخت اين الفاظ و معاني متنوع آنها از اهميت به سزايي برخوردار است و موجب رفع ابهام در فهم روايت مي گردد. استخراج و جمعآوري چنين الفاظي را در گسترۀ احاديث و ذكر معاني متعدد آنها و گسترۀ به كار رفته براي هر معنا در احاديث ميتوان به قياس وجوه و نظاير قرآني، وجوه و نظاير حديثي گفت؛ هرچند چنين تعبيري همچنان مصطلح نشده است. در اين مقاله به روش كتابخانه اي و گردآوري و تجزيه و تحليل داده ها، تلاش مي شود به اين پرسش اساسي پاسخ داده شود كه وجوه و نظاير حديثي چيست؟ با بيان معناي وجوه و نظاير و حوزۀ كاركرد آن نزد مسلمانان و نيز با ذكر مثالهايي از احاديث، مي كوشيم تا جايي كه ممكن است با ماهيت چنين علمي آشنا شويم و مقدمات كار گسترده در اين حوزه را مهيا كنيم.