تأثير ويژگي‌هاي آيين ارزيابي ادواري شوراي حقوق بشر، بر ارتقاي احترام به حقوق بشر توسط دولت‌ها

The Impact of the Characteristics of the Procedure of Periodic Evaluation of Human Rights Council on Promotion of Respect for Human Rights by Governments

با تأسيس شوراي حقوق بشر، مكانيسم‌هاي جديدي به­منظور افزايش احترام به حقوق بشر در درون شورا شكل گرفت. يكي از اين مكانيسم‌ها، آيين «ارزيابي ادواري جهاني» موسوم به يو. پي. آر است كه وضعيت حقوق بشر همه كشورها را در يك بازه زماني 4 تا 4.5 ساله بررسي مي­كند. سازوكار مزبور، يك چارچوب نظارتي و ارتقايي مبتني بر تعامل، گفتگو و همكاري كشورها بوده كه هدف از آن، تقويت احترام به حقوق بشر در سراسر دنياست. مقاله حاضر با رويكرد توصيفي ـ تحليلي، به بررسي تأثير سازوكار ارزيابي ادواري جهاني شوراي حقوق بشر سازمان ملل بر تقويت مسأله حقوق بشر در بين دولت­ها مي­پردازد و به­دنبال پاسخگويي به اين سؤال است كه آيين ارزيابي ادواري جهاني شوراي حقوق بشر، چه تأثيري بر مسائل حقوق بشري دولت­ها داشته است و اين فرضيه را مطرح مي­كند كه مكانيسم ارزيابي ادواري جهاني شوراي حقوق بشر، افزايش احترام به حقوق بشر توسط دولت­ها را به­دنبال داشته است. نتايج پژوهش حاضر نشان مي­دهد كه ويژگي­هاي منحصربه­فرد سازوكار ارزيابي ادواري جهاني كه در ساير سازوكارهاي حقوق بشري سازمان ملل وجود ندارد؛ از جمله افزايش همكاري دولت‌ها و مشاركت سازمان­هاي مردم نهاد، ارزيابي ابعاد مختلف حقوق بشري، افزايش تعاملات بين­المللي، برابري كشورها در بررسي­هاي حقوق بشري و ارزيابي حقوق بشري مبتني بر همكاري و تعامل، توانسته است پاسخگويي دولت­ها در قبال مسائل حقوق بشري را به همراه داشته باشد.

With the establishment of Human Rights Council of the United Nations new mechanism took shape within the council to enhance the respect for human rights. One of these mechanisms is Universal Periodic Review (UPR) which evaluates the condition of human rights of all the countries in period of time of four to four and half years. The aforementioned mechanism is a promotional and supervisory framework based on interaction, dialogue and cooperation by countries which its objective is to strengthen respect for human rights throughout the world. The present article by a descriptive analytical method wants to examine the impact of the mechanism of universal periodic review of the Council of Human Rights of the United Nations on strengthening the human rights among the governments. The hypothesis is that universal periodic review mechanism has led to enhancement of the respect of human rights by the governments. The finding of the study shows that the unique characteristics of the Universal Periodic Review (which cannot be found in other mechanism of the United Nations) such as increasing cooperation among governments, NGOs and international interactions, evaluation of different aspects of human rights issues, the equality of states in investigating human rights and assessment of human rights based on collaboration and interaction, have brought accountability by the governments about human rights issues.